Úrval - 01.09.1981, Síða 26
24
ÚRVAL
glæsilegu múrsteinsbyggingar, sem
áður fyrr hýsti Banque del’Indochine,
hangir sunnudagsþvortur síðustu íbú-
anna, Kínverska óperuflokksins frá
Henan.
Dalurinn kringum miðpart og
neðri hluta Yangtze verður stöðugt
flatlendari og straumurinn f ánni að
sama skapi minni. Það dregur líka úr
hraða skipsins um leið og við siglum
í átt til Nanking, höfuðborgar Kína
þegar þjóðernissinnar réðu ríkjum.
Hér, á sléttunni milli Tsechin
(Rauðu) fjallanna, sem gnæfa í austri,
og Chinhuai árinnar, þar sem hún
rennur í Yangtze í vestri, hefur
Nanking verið stöðugt að breytast frá
áttundu öld fyrir Krist. Margt segir
enn sögu fyrri tíma, þar á meðal
steinvirki frá þriðju öld, þegar Wu
réð ríkjum, og Hsuan Wu-vatnið, en á
einni af fimm eyjum í vatninu vom
skjalasöfn keisaranna geymd í eina
tíð.
Það er hins vegar nútímasaga
Nanking sem vekur athygli okkar.
Hér gerðist það árið 1842 að
vanmáttug stjórnvöld Kína afhentu
Bretum Hong Kong og fímm hafnir
vom opnaðar samkvæmt samningi
fyrir erlenda kaupahéðna. Nanking-
samningurinn var sá fyrsti sem
Kínverjar fram á okkar dag líta á sem
„misréttis-samninga” ríkisins.
Það var líka í Nanking árið 1911
að Sun Yat Sen lýsti formlega yfír
stofnun Lýðveldisins Kína og hér
reistu þjóðernissinnarnir honum
mikið minnismerki, 15 ámm eftir að
hann var látinn. Hin mikla bygging í
garði utan við borgina er enn mikill
helgidómurí augum almennings.
Næsta dag leggjum við af stað til
Shanghai en þar lýkur ferðalagi
okkar. í ljósaskiptunum siglir East Is
Red lipurlega fram hjá stórri
flutningajunku og leggst að bryggju
þar sem Yangtze „Aðalstræti”,
kínverskt vinnuafl og kínversk og
vestræn fyrirtæki hafa sameinast í að
breyta fískiþorpi elleftu aldar í þriðju
stærstu hafnarborg heimsins. Frá
háreistum byggingum, þar sem
Frakkar réðu áður ríkjum, má nú sjá
það nýjasta nýtt í Shanghai, rauð,
græn og blá ljós neonauglýsingaskilt-
anna. Þegar leigubíllinn okkar ekur
eftir hafnarbakkanum fömm við fram
hjá mörgum gangstéttarsölum — sem
selja handavinnu, landbúnaðarvömr
og ails konar fatnað. í anddyri hins
virðulega Peace Hotels, sem eitt sinn
var talið meðal fínustu hótela
heimsins, skráir móttökustjórinn mig
á herbergi 62 sem enn gengur undir
nafninu Ameríska íbúðin. Williams-
burg-skreytingarnar bergmála dauf-
lega óminn frá annarri heimsálfu,
annarri öld og annarri byltingu.
Úr herbergisglugganum mínum,
sem snýr út að höfninni, fylgist ég
með 16 þúsund tonna flutningaskipi,
President Taylor, ryðja sér braut
gegnum junkuskarann og flat-
bytnurnar. Skipið er hlaðið vömm
sem eiga að fara til New York. Lang-