Úrval - 01.09.1981, Blaðsíða 65

SAGA GAGARÍNS
63
uð geimfarið og reiknuðuð út braut
þess um jörðu. En hvernig fóruð þið
að því að „hanna” geimfarann
ykkar, þennan Kólumbus alheims-
ins?”
Og fréttaritarinn hélt áfram og
taldi á fingrum sér eiginleika fyrsta
geimfarans:
,,Laglegur, gáfaður, aðlaðandi,
traustvekjandi, menntaður, hug-
rakkur, íþróttamaður, flugstjóri, ber
konunglegt nafn og á að baki sígildan
æviferil rauðliða.”
Flestar þessara athugasemda voru
hárréttar.
Hvað varðar „konunglegt nafn”
og „sígildan rauðliðaæviferil’’ hefur
geimfarinn sjálfur sagt sögu sína í bók
sinni, Leiðin til stjarnanna, en kaflar
úr henni fara hér á eftir.
Júrí Gagarín
segir sögu sína
Ég var fæddur í alþýðufjölskyldu.
Foreldrar mínir voru óbrotið rúss-
neskt fólk. Faðir minn, Alexei ívanó-
vitsj Gagarín, var sonur fátæks bónda
í Smolenskhéraði. Öll sú menntun
sem hann fékk var tveggja ára nám í
sveitaskólanum. Þó var hann alltaf
sólginn í að læra og lagði sig fram um
að sjálfmennta sig. í þorpinu okkar,
Klúsjtna, sem er skammt frá borginni
Gdsjatsk, var hann þekktur sem þús-
undþjala smiður. Hann gat unnið öll
bústörf en frekast kaus hann að
starfa sem trésmiður. Ég man enn
gulleitar hefilspónalengjur er eins og
hvirfluðust umhverfis stórar vinnu-
heldur hans. Ég get enn þekkt hinar
ýmsu viðartegundir á lyktinni: sæt-
ilmandi hlyn, beiska eik og þung-
mettaða fuðu sem faðir minn smíðaði
úr alls konar nytsamlega hluti.
Líkt og faðir minn hlaut móðir mín
ekki menntun á sínum yngri árum.
Hún hafði þó lesið mikið og vissi
margt. Hún átti alltaf svar á reiðum
höndum við endalausum spurning-
um barnanna. Við vorum fjögur syst-
kinin: Eldri bróðir minn, Valenrín,
var fæddur 1924, systir mín, Tsoja,
var þrem árum yngri, þá ég, og yngri
bróðir minn, Boris, var yngstur.
Ég fæddist 9. mars 1934. Foreldrar
mínir unnu á samyrkjubúi (kolkjots),
faðir minn sem smiður og móðir mín
starfaði við mjólkurbúið.
I fjölskyldu minni voru orð föður
míns lög. Hann var strangur en rétt-
látur og hann kenndi okkur börnun-
um okkar fyrstu lexíu í aga, að bera
virðingu fyrir þeim sem voru okkur
eldri, svo og fyrir vinnunni. Hann
ógnaði okkur aldrei, æpti aldrei á
okkur né sló okkur og hann hrósaði
okkur heldur aldrei eða lét vel að
okkur nema rík ástæða væri til. Þótt
hann spillti okkur ekki með eftirlæti
fór hann nærri um óskir okkar . . .
Faðir minn átti bróður, Pavel
ívanóvitsj. Um þetta leyti var hann
aðstoðarmaður við dýralækningar.
Það var mikil hátíð hjá okkur börnun-
um þegar Pavel frændi kom og
heimsótti okkur og gisti hjá okkur
nótt. Við bjuggum okkur upp rúm
utandyra í heyinu við hlið hans og