Fróðskaparrit - 01.01.1989, Page 132

136
FØROYSK KLÆÐIR
isk er gongd og húgvuburður, har tey tyrpast
í bólk“.
Hosurnar
Lucas Debes sigur hosurnar vera gráar ella
morreyðar. Chr. Svabo sigur hosurnar vera
svartar. J. Landt sigur hosur verða bundnar
úr svertaðari ull, vera gráar ella „yssede“
(graalig graasprængt).
C.J. Graba sigur hosurnar verða bundnar úr
svørtum, gráum og bláum tógvi, sera langar
og tjúkkar. H.J.J. Sørensen sigur hosurnar
vera bláar, hvítar, ella „isprængt (pletter,
stænk af noget)“, møguliga loppumynstur.
H.M. Debes sigur frá langabba sínum, at til
hægsta stás brúktu menn hvítar hosur, tað
næstbesta vóru ljósabláar, tær seyðalittu
vórðu bert havdar til gerandisbrúk. Eisini
sigur H.M. Debes frá dimmbláum leggaldi
við hvítum loppumynstri, hetta skulu hava
verið brúðgómshosur í Klaksvík. Mynstur-
tráðurin var úr bummull.
Nólsoyar Páll letur Jákup á Møn í hvítar
hosur av koltursgarni.
I Hundatátti verður sagt við bóndan, at
hann skal ikki halda seg vera nakað fyri tí,
um hann eigur stríputar og morreyðar hosur.
Fornminnissavnið eigur hosur, bláar,
bundnar eftir tí sokallaða Dalsgarðsmynstr-
inum úr Skálavík. Tær hava rangeyga aftan
við avtøkum, eru mynsturbundnar við
rongum og røttum oman fyri øklaknútin.
Mynstrið verður eisini kallað krúnan.
Maður úr Hesti sigur seg hava funnið
hosu, tá ið hann fór at høgga út í kjallaranum
1951. Hann metti hosuna at vera um 65 ára
gamla ella eldri. Hosan var steinamosað,
hevði mynsturbundna krúnu áraka økla-
knútin. Mynstrið var tað sama sum á teimum
fronsku sokkunum, sum tá vórðu bestiltir úr
Paris.
Hanus bóndi í Saksun, giftur seinnu helvt
av 19. øld, var í hvítum bummullarhosum, tá
ið hann giftist.
Hosurnar í dag eru aloftast bláar ella
myrkamorreyðar, í einstøkum føri hvítar;
tær verða bundnar slættar við avtøkum og
rangeyga aftan, í einstøkum føri við rang-
bundnum mynstri oman fyri øklaknútin.
I gomlum døgum var litað blátt við indigo.
Hetta er litevni, ið ikki upploysist í vatni,
men í súrum landi. Seinni kom Kromans
liting, ógvuliga nógv brúkt fyri seinasta
heimsbardaga.
Funningsmaður skuldi siga um elduvíking,
ið var komin í kirkju, at Elias var komin til
bíggjar í sera vøkrum klæðum, men Kro-
mann átti beinini.
Hosubondini
Lucas Debes sigur einki um hosubondini.
J.Chr. Svabo sigur brúkt verða „fine stri-
bede Strømpebaand af adskillige Farver,
hvis Ender (Skygving) hænge uden for til
Stads“. J. Landt sigur tey vera „stribede og
tætvirkede“. Ikki er lætt at vita, um „vir-
kede“ í hesum føri meinast við vovið ella
tað, vit fdag kalla virkað.
C.J. Graba sigur leðurreim verða spenta
oman fyri knæ til at halda hosunum uppi.
H.J.J. Sørensen sigur einki um hosubond.
H.M. Debes nevnir tey, men ikki hvussu tey
síggja út.
Fornminnissavnið eigur ymisk hosubond,