Ritsafn Lögrjettu - 01.01.1915, Side 8

7
skjöld sinn, og sigursæld þeirra mun
sýna sig, þegar vjer væntanlega eftir
nokkur ár, förum aö flytja út iönaö-
arvörur til annara landa.
En landbúnaöurinn? Hvernig er
umhorfs meö hann? Hvaöa skilyröi
h e f u r hann til þess aö ná fullkomn-
un, og hvaöa skilyrði v a n t a r
hann ?
Fyrst er aö athuga, hvaö 1 a n d-
iö s j á 1 f t og náttúra þess leggur
til. Jeg hef áöur gert grein fyrir því,
aö hver blettur af fullræktaöri jörö
gefur af sjer eins mikið verömæti
hjer eins og jafnstór blettur annars-
staöar. Og í o f a n á 1 a g leggur
landiö núverandi íbúum sínum til
óhemju flæmi af óræktuöu en rækt-
anlegu landi, sem kostar sama og ekki
neitt. Jeg ætla ekki aö orðlengja frek-
ar um þetta, en er reiöubúinn aö
leggja fram fyllri sannanir, ef i móti
verður mælt. Aðeins vil jeg benda á
eitt dæmi sögulegrar reynslu, sem ó-
víst er aö allir hafi tekið eftir.
ísland er eina landið í Noröurálf-
unni, sem á sína landnámssögu. Hún
er afar merkileg, ekki síst fyrir þaö,
hvaöa upplýsingar hún gefur um
landkostina, eins og þeir voru og eru
frá náttúrunnar hendi. Einn maöur
feldi fje sitt — af því aö hann gætti
ekki heyskapar i tíma, vegna veiöi-
skapar. Fjeð fjell, en fólkiö haföi
áreiðanlega nóg í munn og maga.
Þessi eina unaantekning, sem stafaði
at óafsakanlegri óforsjálni, staöfestir
þá almennu reglu, að landiö, alger-
lega óræktað eins og þaö kom fyrir
írá náttúrunnar hendi, bauö land-
r.ámsmönnum ríkulega uppskeru til
fullnægingar öllum þeirra þörfum.
Flest lönd og bygöir utan Noröur-
álfunnar, í Vesturheimi, Ástralíu, Aí-
ríku, þar sem hvítir menn hafa sest
að, eiga líka sína landnámssögu, og
mikiö af þeim sögum hefur verið fært
i letur. Viö lestur þeirra rekur maður
sig hvað eftir annaö, svo oft aö
furöu gegnir, á eina tiltekna sögu,
sem altaf endurtekur sig, og altaf er
nákvæmlega eins. Hún er svona:
Leiðangur er hafinn, á einu eða fleiri
skipum, af mönnum frá Englandi,
Spáni, Portúgal eða öðrum þeim
löndum, sem höföu fundiö nýlend-
urnar. Venjulega nokkur hundruð
manns saman, stundum fólk, sem var
óánægt heima meö stjórn eöa kirkju-
vald — líkt og forfeður vorir —, en
stundum fólk, sem stjórnin í heima-
landinu sendir til landnáms, vel út-
búiö aö öllu leyti, í því skyni að færa
út veldi heimaríkisins. Þegar skipin
koma upp undir strendur hins fyrir-
heitna lands, sigla þau meö ströndum
fram, uns fundinn er fjöröur eða vík,
þar sem fólkinu líst vel á sig. Þar
sest fólkið aö meö fjenað sinn og bú-
slóð, byggir yfir sig og býr um sig,
og svo snúa skipin heim aftur. Næsta
ár — eöa tveim árum seinna — kem-
ur sigling aftur frá heimalandinu. En
þá er ástandið svoleiöis, að meiri eöa
minni hluti landnámsmanna er dauöur
úr — h u n g r i, hinir flýta sjer á
skipsfjöl og hrósa happi aö komast
burtu lifandi, annaöhvort heim eöa
til annara ónumdra landa, í von um
betri afkomu. Þetta endurtekur sig
hvaö eftir annað á ströndum þeirra
landa, e r m e n n i r n i r s í ð a r
hafa gert aö bestu lönd-
u m h e i m s i n s, eins og Banda-
ríki Norðurameríku og Ástralíu.
Hvorki veðrátta nje jarðvegur er