Ritsafn Lögrjettu - 01.01.1915, Side 89

88
vörutegundir aö flytja, sem þeir hafa
ekki.“
Hjer viö er nú fyrst það aö athuga,
aö ef vjer í raun og veru fengjum 8
pct. — eöa þó ekki væri nema 5 pct.
— af því sem járnbrautirnar í Kan-
ada flytja, til þess að flytja meö vor-
um brautum, þ á m u n d u þ æ r
e k k i h a f a u n d a n, vegna þess
aö þó við tökum bæöi Austurbraut
og Akureyrarbraut, þá er brautar-
lengdin ekki nema 1 pct. af brautar-
lengd Kanada, en flutningurinn eftir
áætlun B. Kr. 5—8 pct., eöa fimm
til átta sinnum meiri á hvern brautar-
km. en í Kanada. Líklega liefur ein-
hver óljós hugmynd vakað fyrir B.
Kr. um að lengd brautanna bæri að
taka meö í reikninginn, þótt hann
liafi ekki gert það.
En kórvillan, sem er alveg sam-
kynja eins og margar aðrar hugsun-
arvillur í skrifum B. Kr., er þessi:
Af því að ísland framleiöir livorki
Akuryrkjuafuröir,
Námuafurðir,
Skógarafuröir,
Iönaöarafuröir eöa
Ýmislegt (!!)
þá verður ekkert af þessum vöruteg-
undum flutt meö járnbrautum á ís-
landi, þó járnbrautir veröi lagðar þar!
Svo jeg leyfi mjer aö útlista þessa
skýringu hans ögn nánar, en alveg
útúrsnúningalaust, þá fullyrðir hann
m. a.: af því aö hjer vex hvorki rúg-
ur, mais, hveiti nje aðrar korntegund-
ir — þá verður ekkert af þeim vörum
flutt um landiö meö járnbrautum.
Af því að hjer eru ekki framleidd
kol, járn, kalk, sement og önnur
námuefni, þá verður ekkert slíkt flutt
meö járnbraulum hjer.
Af því að landið okkar er skóg-
laust, þá þurfum við engan trjávið
aö flytja um þaö — með járnbrautum.
Af því að vjer framleiðum ekki neitt,
er teljandi sje, af iönaðarvörum, þá
þurfum vjer ekkert að vera aö flytja
þær til okkar — nema máske þeir
sem búa viö sjóinn og geta flutt þær
sjóveg!
Og „ýmislegt" yröi auövitaö ekki
flutt með járnbrautum hjer.
Jeg vissi varla hvort jeg átti aö
hlæja eöa stynja, þegar jeg las þessa
rökfærslu B. Kr. Hann telur það
eölilegt, aö þeir sem f r a m 1 e i ö a
einhverja vörutegund, þurfi járn-
brautir til að flytja þær frá sjer,
þ. e. a. s. ef framleiðendurnir eiga
heima í Kanada. En honum skilst
ekki, aö n o t e n d u r n i r þurfi neina
járnbraut til þess að flytja sömu vör-
urnar t i 1 s í n — ef þeir búa uppi í
hafnlausum sveitum á Islandi. Eöa
máske hann haldi aö framleiðslan á
vörunum sje m e i r i aö vöxtum en
notkunin? Hafi ekki komið auga á
þaö einfalda lögmál í viðskiftalífi
heimsins, að af öllum vörutegundum
þarf aö flytja jafnmikið t i 1 n o t-
e n d a (kaupenda) eins og f r á
f r a m 1 e i ö e 11 d u m (seljendum).
En vitanlega getur þaö verið at-
hugunarefni, hvort atvinnuvegum Is-
lands sje og hljóti að veröa svo hátt-
aö, aö flutningsþörf á mann sje hjer
minni en í öörum löndum, og skal jeg
vikja örlítið aö því efni.
V.
Hjer á landi er aö svo stöddu ekki
um annan atvinnuveg aö ræöa í sveit-
um en landbúnað, og ætla jeg því
ekki að fara lengra út í samanburð