Skírnir - 01.01.1881, Page 136

136
NOREGUR.
breytingar grundvallarlaganna geti ekki komizt fram ntan fyrir
full samkvæBi þings og konungs. í öðru lagi er iýst yfir því á
hverjum fundi, a8 fjelagsmenn vilji balda „óbreytilegan trúnaS vi8
ena þingbundnu konungstjórn og sambandiS vi8 Svíþjó8“.
Embættisstjettin og kaupmennirnir bat'a helzt gengiB í þetta fjelag,
en fátt af iBnaSarfólki e8a bændum. Enn fremur skal þess getiS,
a8 rit er komi8 á prent frá lögfræ&inga-deild háskólans, þar
sem rök eru íyrir því fram fær8, a8 (þri8ja) neikvæBi konungs
ógildi grundvallarlagabreytingar. Vjer þekkjum ekki þetta rit af
ö&ru enn umtali í blöSum, en gerum rá3 fyrir, a3 lögfræ8ingarnir
sty8ji mál sitt vi3 þa8 ekki minnst, sem svo margir hafa teki3
fram úr sögu stórþingsins, a3 þa& hafi kannazt vi8 þa3 á3ur
optar enn einu sinni, a8 ríkisiögunum ver3i ekki breytt utan
konungssamþykkis. Vjer leyfum oss hjer a3 vitna til (brjeflegra)
ummæla skynberandi manns (prófessors í sögu vi8 háskólann í
Kristjaníu), þar sem hann sag3i, a8 stórþingin hef3u tekiS mót-
mælalaust á móti staBfestingu konungs, þegar þau tóku a3 bæta
grundvallarlögin, og skýlaust hef8i þingi3 játa3 1829, a8
konungur ætti rjett á a3 ógilda breytingar þeirra. Stang, stjórn-
arforseta Nor8manna (til þess í haust e8 var) hefSi sýnzt ýmist
um þetta mál, en hann bef&i horfið a3 álitum hægri manna,
þegar hann var kominn í rá8herrasæti3. — Eptir svo greindu
vill stjórnin og hennar li3 halda sjer vi3 þann skilning á ríkis-
lögunum, sem þingiB hefir á3ur — e8a fyrir löngu — láti3 í ljósi,
en hinir vilja halda fram rjettara skilningi og samkvæmara anda
og öllum ö8rum fyrirmælum ríkislaganna. Sem roáliS horfir a8
svo komnu, þykja oss mestar líkur til, a8 þingafii SverdrúpsliBa
muni heldur aukast enn rýrna og a& úrslitunum fái afl a8 rá3a,
sem þa8 skapast vi3 enar næstu kosningar.
Stang, sem nú var nefndur, ba8st í haust lausnar frá embætti
sínu sökum heilsulasleika, og sendi konungur þá bo& eptir Sibbern,
erindreka Svía og Nor8manna í París, og ba3 hann taka vi8
forstööu rá3aneytisins. Sagt er a3 konungur hafi lengi sami3 vi8
hann, en hann hafi skili3 þa8 til, sem konungur vildi ekki ganga
a3, og ætla menn, a3 Sibbern hafi hneigzt a3 skilningi meiri-
hlutans á þinginu og viljaö a8 minnsta kosti hliöra til, og leita