Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1971, Page 70

70
ÁRBÖK FORNLEIFAFÉLAGSINS
svarts Höskuldssonar, sem hefur verið einn stórbændanna í Eyja-
firði á fyrra hluta 15. aldar, hafi verið Yigdís dóttir Árna dalskeggs
í Stóradal í Eyjafirði Einarssonar, og er engin líklegri en hún til
að vera sú, sem á legsteininum er nefnd. Hún er væntanlega fædd
skömmu eftir 1400, en er látin nokkru fyrir 1450. Hún hefur átt
með Þorsteini Vigfús lögréttumann, sem bjó í Tungu í Stíflu og
skjöl nefna ýmist Þorsteinsson eða Svartsson, Björn þann, sem seldi
Kristnes, Helga, sem látinn er 1461, og Guðnýju konu Guðmundar
Sigurðssonar. Ekki kunna menn nú að rekja niðja barna Vigdísar
nema frá Vigfúsi til sonarbarna hans, en frá börnum Þorsteins og
Snjófríðar má rekja karllegg til vorra daga. Systkini Vigdísar voru
Einar sýslumaður í Stóradal faðir Eyjólfs lögmanns, Ólöf kona Þor-
steins í Holti í Fljótum Magnússonar, Þorlaug kona Jóns Ólason-
ar bónda í Axarfirði og e. t. v. Hallótta sú, sem að framan getur,
en hennar er ekki getið í skjölum sem nú þekkjast.
31. Rúnasteinn frá Flatey á Skjálfanda. Þjms. 8596. Bæksted
bls. 173-174.
Hér hvílir Þorbjörg(?) Þorva[ldsdóttir(?)]
Mikill vafi leikur á því hvernig skuli lesa úr áletruninni, og er
hið ofanskráða einungis getgáta. Vegna þess hve unga bæði Bæksted
og Matthías Þórðarson álíta þessa áletrun, ekki eldri en frá 17. öld,
leiða hinir losaralegu stafir hug manns að því, að árið 1703 býr í
Neðrabæ í Flatey Bergþór skáld Oddsson, væntanlega bróðir ólafs
Oddssonar, sem þá býr í Útibæ, og munu þessir menn eftir tengdum
þeirra við annað fólk að dæma, hafa átt ætt sína skammt að rekja
til sjálfseignarbænda. Bergþór átti son, sem Þórarinn hét, og er
honum lýst fyrir strok í alþingisbók 1702. Þórarinn var kvæntur
Kristínu dóttur Árna í Haga í Reykjadal Björnssonar á Laxamýri
Magnússonar og má rekja ættir frá þeim. Þórarinn er ekki meðal
búenda í Þingeyjarsýslu 1703, þegar manntalið er tekið, og hann er
ekki sá Þórarinn Bergþórsson, sem þá er 27 ára í Múla í Aðaldal, en
var síðar heimilismaður á Möðruvöllum í Hörgárdal og dó þar úr
bólunni 1707. (Jarðabók A. M. og P. V. XI, bls. 55. Sjá einnig Ættir
Þingeyinga I, bls. 20-21 og Alþb. IX, bls. 24).
Ekkert vita menn hvort Þórarinn, sem strauk, hefur komið aftur
eða lík hans hafi fundizt, en hins framanskráða er getið einungis
vegna nafnanna Þórarinn og Bergþór, sem áletrunin minnir á.