Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1971, Side 97
TVÆH BÆKUR UM ÖRNEFNAFRÆÐI
97
2. mynd. Nærmynd úr 1. mynd, er sýnir betur bæði lagskiptingu og staSinn þar
sem nálin var. — The needle found at Fell. Detail from Fig. 1, slvowing more
closely the different layers and the location of the needle. — Ljósm. S. Þórarinsson.
Einar flutti mér í síma þ. 7. sept. var sú, að nú væri sannanlegt, að
svo væri ekki, þar eð það lægi ofan á mannvistarleifum.
Síðustu gos, sem til greina kemur að myndað hafi þetta lag, eru
þau tvö gos, sem fornir annálar segja að orðið hafi í Sólheimaj ökli
á 13. öld, hið fyrra 1245, hið síðara 1262. Ekki verður hér reynt að
skera úr því, um hvort þessara gosa sé frekar að ræða, eða hvort
Sólheimajökull hafi raunverulega gosið tvisvar á 13. öld. Ekki skal
heldur, að svo stöddu, útilokað að gjóskulagið þykka geti verið eldra
en frá 13. öld. Það er dálítið undarlegt, að ekki skuli meira vitað um
gos er slíku tjóni olli, hafi það orðið á tíma, sem við vitum allmikið
um, þ. e. Sturlungaöld. Hauki lögmanni ætti að hafa verið kunn-
ugt um gos 1245 og 1262 er hann skrifaði sína gerð af Landnáma-
bók, en af orðalagi Hauksbókar má sjá, að hann telur Sólheimasand
frá landnámsöld. Svo mikið er þó af mannvistarleifum undir gjósku-
laginu þykka þarna í árbakkanum við Fell, að það hlýtur að vera
myndað alllöngu eftir fyrstu byggð á þeim stað.
1 árbakkanum framan við bæjarrústirnar mældi ég snið það, sem
7