Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1971, Page 112
112
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
höfnum þjóðkirkjunnar og því beðið sr. Magnús um nákvæma grein-
argerð um hana. Sr. Magnús heldur uppi vörn fyrir hana af hag-
kvæmnis- og heilbrigðisástæðum og fær ekki séð, að hún stangist að
neinu leyti á við helgisiði kirkjunnar.
Ljóst er þó, að kirkjuyfirvöld hafa litið staursetningu óhýru auga
og talið ósæmandi. Þannig hefur Þórður Tómasson safnvörður skýrt
mér frá, að í prestskapartíð séra Gísla Kjartanssonar að Felli í Mýr-
dal, á árunum 1895-1903, hafi það einu sinni komið fyrir, að staur-
sett væri í Eyvindarhólakirkjugarði. Bar svo til, að séra Gísli þurfti
að jarða við aðra kirkju einmitt á sama tíma en bað nágrannaprest
sinn, séra Kjartan Einarsson í Holti að jarðsyngja í Eyvindarhólum.
Séra Kjartan komst hins vegar ekki vegna vatnavaxta austur og
tóku menn þá það ráð að staursetja.
Vegna þessa veitti biskupinn, Hallgrímur Sveinsson, séra Gísla
harðar ákúrur í bréfi en segist sleppa honum við frekari aðgerðir
sökum æsku hans og reynsluleysis í starfi.
Öll þessi atvik sýna þó, að aðeins var gripið til staursetningar í
neyð, þegar prestur komst ekki í tæka tíð til að jarðsyngja. Vafalítið
má telja, að dæmið frá 1920 sé hið síðasta hérlendis um staursetn-
ingu og að hvatningarorð séra Magnúsar Jónssonar um að staursetn-
ing yrði tekin upp oftar ef þörf krefði hérlendis, haf'i ekki borið mik-
inn árangur.