Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.07.1885, Blaðsíða 23

155
var utan af Staðarhólsbók1. Hinn ritarinn hefur þar
á móti ekki ritað þetta, hvort sem það hefur verið af
fákænsku eða að hann hefur eigi hirt um það.
f>að er eins um Staðarhólsbók og um Konungsbók,
að menn greinir á um, hversu gömul hún er, en allir
eru á einu máli um það, að hún sje yngri en Kon-
ungsbók. Finnur Magnússon og Rafn kváðu Staðar-
hólsbók vera ritaða í lok 14. aldar; Grímur Thorkelín
Werlauff og J>órður Sveinbjörnsson töldu hana ritaða
um 1350 eðafyrri hluta þessarar aldar2. P. A. Munch,
Jón Sigurðsson og Guðbrandur Vigíússon telja hana
ritaða rjett eptir 12713. Konráð Maurer og Gustav
Storm telja hana ritaða á árunum 1262—12714, og
Vilhjálmur Finsen um 12605. Af þessu sjáum vjer, að
engu færri rithöfundar hafa látið sjer umhugað um, að
finna aldur Staðarhólsbókar en Konungsbókar; en það
skiptir mjög milku, að vita, frá hvaða tíma handrit er, því
að þeim mun eldra sem það er, þeim mun áreiðanlegra
er það og óhættara að byggja á því. Hinir eldri höf-
undar báru það helzt fyrir sig, að Magnúsarmessa Eyja-
jarls, sem er fyrst lögtekin á íslandi 1236, er tal-
in í Staðarhólsbók með lögteknum messum6, af því
1) Aarböger for nord. Oldk. 1873. bls. 225—232, formáli f. Stað-
arhólsbók, bls. XXI, Grágás 1883 bls. XL.
2) Kristinn rjettr hinn gamli bls. XI—XII, XVII—XIX. Grágás
1829 I. bls. LXI ath.** CLXI.
3) Norske Folks Hist. VI. 1. bls. 627—628. ísl. fornbrjefasafn I
bls. 87. Sturl. 1878 I. bls. CC.
4) Úber d. Alter einiger islánd. ftechtsbiicher í Germania 1870
bls. 1 o. flg. Udsigt over de nordgerm. Retskilders Historie bls.
87., Germania 1880 bls. 238, Nordisk Tidskrift utg. af Letter-
stedtska Föreningen 1880 bls. 87. o. flg.
5) Aarb. f. nord. Oldk. 1873 bls. 239—240. Formáli fjrir Stað-
arhólsbók bls. X flg. Grágás 1883 bls. XXXII o. flg. XL o. flg.
6) Staðarhólsbók: Kristinna laga þáttur 28. kap. bls. 40.