Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.07.1885, Side 109

241
smátt gegnum hina þunnu veggi blóðkeranna, og af
því mundi leiða, að blóðrásin mundi byrja aptur eptir
nokkurn tima, ef þráðarumböndin væri hið eina varn-
armeðal, sem til væri. En það er ekki, af því, að á
stuttum tima hefir myndazt annað traustara verndar-
meðal. Blóð það, sem er í þeim hlutanum af hinni
sundurskornu æð, sem liggur nær hjartanu, verður
náttúrlega að stöðvast við umböndin, að svo miklu leyti,
sem það „anastomíserast" ekki, þ. e. rennur yfir í aðr-
ar æðar, er liggja samhliða. Verður þá hið stöðvaða
blóð við umböndin í sama ástandi og blóð, sem safnað
er í ker eða annað ílát, þegar blóð er tekið, eða skepnu
slátrað. Blóðið hlýtur að storkna, og þannig fyllist
æðin af blóðtappa við umböndin. í>essi lini blóðtappi
breytist nú smátt og smátt; hann verður harðari og
verður að föstum tappa, er grær smátt og smátt við
æðaveggina, og með því hindrar hann alla frekari blóð-
rás, jafnvel þó umböndin hafi sundur skorið blóðkerin.
En blóð það, er þannig teppist í hinni sundur skornu
æð fyrir ofan umböndin, rennur í aðrar æðar, er sam-
hliða liggja (,,anastomíserast“), eins og áður er sagt.
Á þennan hátt, það er að segja við það, að blóðið
storknar, stöðvast vanalega sjerhver blóðrás. þegar
vjer stöðvum blóðrás með einhverju blóðstillandi með-
ali, sem verkar efnabreytingu, t. d. garfisýru, álúni eða
járn-clorid, þá umbreytir það blóðinu, og gerir það að
smjörkenndu efni, sem lokar æðunum, og þegar blóð
það, sem. er næst fyrir innan þessa mjúku tappa, fær
tfma til að storkna, er það hin eina vissa vörn við því,
að blóðrásin taki sig upp aptur. fannig hefir blóðið
sjálft i sjer hina öflugustu vörn móti blóðrás, þar eð
það hefir í sjálfu sjer þau efni, er hindra, að hin minnsta
skeina geti leitt til bráðs bana, eða að minnsta kosti
valdið svo mikilli blóðrás, að hún sljófgi og veiki krapt-
Tímarit hins ísl. Bókmenntafjelags. VI. 16