Andvari - 01.03.1969, Blaðsíða 49
ANDVARI
LJÓS ÚR AUSTRI
47
um ef um konunga eða aðra stórhöfðingja var að ræða. Egyptar uppgötvuðu, að
því er bezt verður vitað, og þroskuðu líksmurnings-listina, og stendur því útfarar-
stjórastétt allra landa í ómældri þakkarskuld við þá. En eins og allir vita, er sú
list nú komin á svo hátt stig, að furðu gegnir um útlit þess, er frá er gengið. Það
vantar ekkert nerna lífið. En það kemur kannske seinna. Þannig hugsuðu
Egyptar. Þess vegna báru þeir í grafir framliðinna alla hugsanlega hluti, sem
þeir töldu, að gæti orðið hinum dána til gagns eða gleði, ef andinn, eða sálin,
skyldi vitja líkamans á ný.
Úr suðurgluggum Hiltonhótelsins í Kairo blasa þrír pýramídanna við sjón-
um. Stærstur þeirra er sá, sem kenndur er við konung, sem nefndist Khufu, en
Grikkir nefndu Cheops, en hann var fyrsti konungur fjórðu konungsættarinnar
í Egyptalandi og réð þar ríkjum, að talið er, um 2000 f. Kr. Grunnur þessarar
byggingar nær yfir þrettán ekrur, en hæðin er rúmlega 450 fet (147 metrar. Til
samanburöar má geta þess, að turn Hallgrímskirkju í Reykjavík er 75 metrar.).
í veggjunum er talið að séu unr tvær milljónir höggvinna steina, sem hver
um sig vegur að meðaltali hálft þriðja tonn. Heródót, sem fyrstur manna skrifaði
um þessi mannvirki, greinir frá því, að 100,000 manns hafi unnið að bygging-
unni til skiptis, hver hópur í þrjá mánuði í tuttugu ár. Þegar landslýðurinn
kvartaði undan þessu oki og mæltist til að fá nokkra frídaga til guðsdýrkunar og
hvíldar, þá svaraði konungur með því að loka öllum musterum landsins, og var
svo um hans daga. En þrátt fyrir alla þessa kauplausu þegnskylduvinnu komst
kóngur þessi í fjárþrot og lenti í miklu steinahraki, áður en byggingunni lauk.
Segir Heródót frá því til marks um harðýðgi konungs, að hann skipaði dóttur
sinni, fagurri mey, að ganga til dyngju og veita hverjum rnanni sem til hennar
kæmi blíðu sína fyrir tiltekið gjald. „Safnaðist þannig mikið fé,“ segir Heródót,
„en ég veit ekki, hve mikið, því að mér var ekki sagt það.“ En konungsdóttir
vildi sjálf hafa eitthvað fyrir sinn snúð. Setti hún því upp við hvern viðskipta-
manna sinna, að þeir skyldu, auk hins tilskipaða gjalds, gefa sér stein af tiltek-
inni stærð í byggingu, sem hún hugðist reisa til minningar um sjálfa sig. „Byggði
hún svo úr þessum steinum pýramída, sem er hundrað og fimmtíu fet á hvern
kant.“ Heródót segir frá þessu blátt áfram, eins og hann sé að fara með stað-
reyndir.
Sá pýramídanna, sem elztur er talinn, stendur hjá srnábæ einum, sem heitir
Zakkara, tólf mílur fyrir sunnan Kairo. Er hann byggður á annan hátt en hinir
og er því nefndur „stiga-pýramídinn". Talið er, að konungur að nafni Zosir (urn
2800 f. Kr.) hafi látið reisa bákn þetta. Menn láta seint útrætt urn pýramídana.
Leiðsögumenn ferðamanna þreytast aldrei á að spinna út af þeim langar sögur,
sumar álíka fjarstæðukenndar og sagan, sem Heródót var sögð á 5. öld f. Kr.