Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.1980, Síða 91

Andvari - 01.01.1980, Síða 91
MAGNÚS FJALLDAL: Kenning Lords og Parrys um tilurð og varðveizlu munnlegs kveðskapar Inngangur. í eyrum íslendinga hlýtur hugtakið munnlegur kveðskapur að hljóma dálítið einkennilega. Við erum því flest vön að líta sömu augum á allt bundið mál, hvort sem um er að ræða elztu Eddukvæði eða nútímakveðskap. Sú kenning, sem hér verður reynt að skýra, felur hins vegar í sér skörp skil milli þess kveðskapar sem undan penna er kominn og hins sem mæltur er af munni fram. Samkvæmt henni er ekki einungis um tvo mismunandi kveðskaparhætti að ræða, heldur tvo ólíka heima. Hugmyndir þeirra Lords og Parrys eru langt frá því að vera nýjar af nálinni. Þær hafa verið á kreiki síðustu þrjátíu árin meðal þeirra, sem fást við Hómers- kviður og germönsk fræði, án þess að hafa vakið mikla athygli hjá norrænu- mönnum hérlendis. Eins og síðar verður nánar rakið, víkur Einar Ólafur Sveins- son stuttlega að máli þessu í riti sínu um íslenzkar bókmenntir í fornöld (1962), en urn aðrar athuganir íslenzkra fræðimanna þar að lútandi er mér ókunnugt. Ekki verður þetta sinnuleysi skýrt með því, að hugmyndir Lords og Parrys komi íslenzkum miðaldakveðskap lítið við. Þvert á móti hefur umræða um þær bók- menntir meðal erlendra fræðimanna í vaxandi mæli fallið í farveg kenninga þeirra tvímenninga. Tilgangur þessarar greinar er að reifa í mjög stórum dráttum kenningu Lords og Parrys, en síðar er ætlun mín að rita sérstaklega um tengsl hennar við íslenzk- ar miðaldabókmenntir og loks fjalla um þá gagnrýni, sem kenning þeirra félaga hefur sætt. Aðdragandi kenningar Lords og Parrys. Upphaf kenningar Lords og Parrys má rekja til athugana þeirra á suðurslaf- neskum kveðskap á fjórða áratug þessarar aldar. í þeim hluta Júgóslafíu hafði þrifizt sérkennileg kvæðamenning, sem var ævaforn að yfirbragði. Ritöld var enn ekki runnin í garð meðal alþýðu manna, og því hafði það vakið undrun, hve margt var líkt með þessari kvæðagerð og forngrískum kveðskap, einkum kviðum Hómers.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148

x

Andvari

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.