Andvari - 01.01.1985, Blaðsíða 53
ANDVARI
SIGURÐUR ÞÓRARINSSON
51
flutti hann aðalræðuna á afmælishátíðinni að viðstaddri Margréti
drottningu, „At leve pá en vulkan“, sem prentuð var í Geografisk Tids-
skrift 1977. í tilefni af sjötugsaímæli Sigurðar helgaði Jarðfræðafélag
íslands honum Norræna vetrarmótið sem haldið var í Reykjavík í janú-
ar 1982.
XXIII
Sigurður Þórarinsson lézt 8. febrúar 1983 sem fyrr sagði, nýorðinn
71 árs. Þótt hann hefði átt við vanheilsu að stríða um árabil, var hann
samt atorkusamari og sprækari andlega en margir þeir sem yngri voru.
Fram undan virtust vera mörg góð starfsár sem Sigurður gæti helgað
ýmsum stórverkefnum sem hann hafði lengi viðað efni til. Bar þar hæst
eldfjallasögu Islands, en Sigurði var manna bezt ljóst að Eldfjallasaga
Þorvalds Thoroddsen er úrelt orðin þótt tímamótaverk væri á sinni tíð.
Þá var hann að ganga frá íslandsheftinu í alþjóðlegt uppsláttarrit um
eldfjöll, og einnig safnriti um Skaftárelda í tilefni af 200 ára „afmæli“
þeirra 1983. Viku fyrir andlátið hafði hann skilað handritum tveggja
ritgerða um þessi efni, en hin þriðja var skemmra komin, og skyldi
fjalla um móðuna miklu og erlendar samtímalýsingar á henni. Hafði
hann í.því tilefni skotizt til Bretlands fyrr um veturinn til að viða að sér
heimildum í brezkum söfnum.
Sigurði Þórarinssyni var flest það gefið, sem prýða má góðan vísinda-
mann. Hann hlaut hraðar og snarpar gáfur í vöggugjöf; hann nam
fræði sín af mönnum sem þá voru í fremstu röð í hinum ýmsu greinum
kvarterjarðfræði, og mótaði það vafalaust afstöðu hans til vísindanna -
réð stærð þess striga sem hann kaus sér til að mála á, svo tekin sé sam-
líking úr annarri átt. Hann var hugkvæmur, allra manna eljusamastur,
minnugur svo af bar og átti auðvelt með að skrifa. Stíll hans, á ýmsum
tungumálum, var léttur og laus við skrúðmælgi, líkt og Þorvalds Thor-
oddsen: málið var honum öflugt áhald til að koma hugsunum sínum á
framfæri. Við samningu þessarar ritgerðar hefí ég rennt í gegnum
margar greinar hans og bóka frá ýmsum tímum. Allar eru þær aflíurða
læsilegar, en þó hefí ég undrazt það mest hve vel verk hans hafa staðizt
tímans tönn - vísindi hans voru fyrsta flokks á sínu sviði, og þar kveður
aldrei við ódýran hljóm.
Sjálfur var ég svo gæfusamur að kynnast nafna mínum vel og starfa
með honum í rúman áratug. „Þessi fínbygði hámentamaður, ólíklegur
til þrekrauna," eins og Nóbelsskáldið lýsir Sigurði, var yfirleitt fremur
ópersónulegur í samskiptum en jafnan glaðlegur og með gamanyrði á