Skírnir - 01.01.1930, Síða 20
14
Merkisár í sögu Alþingis.
[Skírnir
Ýmsir landnámsmanna höfðu barizt móti Haraldi konungi
í Hafursfirði. Þeir hafa sennilega flúið land margir eftir
orustuna, en ýmsir þeirra flýðu til Vesturlanda ogsumir fóru
þaðan síðar til íslands. Þeir, er til íslands fóru annars, voru
flestir í Noregi árum og jafnvel áratugum saman eftir Haf-
ursfjarðarorustu. Það mun hafa verið Haraldi konungi létt
verk að koma lögum yfir fjendur sína innanlands í Noregi
eftir þörfum. Menn, sem bjnggu í Noregi alla tíð frá 872
og fram yfir 900, sumir frarn um 92Ó, hafa áreiðanlega
verið orðnir svo vanir hinni nýju skipan, sem Haraldur
konungur hafði á kontið og þá var meira en mannsaldurs
gömul, að ólíklegt er, að þeir hafi flúið ættjörð sína aðeins
hennar vegna. Þeir hafa margir beinlínis verið aldir upp
við hana. Það er því harla ólíklegt, að þeir menn, er flutt-
ust úr Noregi eftir t. d. 890 eða nær 20 árum eftir Haf-
ursfjarðarorustu og meira, hafi allir eða flestir verið að
flýja undan ánauð Haralds konungs. Nokkurir flýðu land
af því, að þeir höfðu brotið landslög og urðu útlagar. Sum-
ir fóru í samráði við konung. En margir hafa farið af því
að þeim hefir spurzt svo til íslands, að þar mundi gott að
byggja. Landrými var mjög mikið á íslandi, að minnsta
kosti langt fram eftir landnámsöld, og landkostir hafa verið
lofaðir þar af mörgum. í Noregi hefir verið miklu þröng-
lendara. Ýmsir hafa átt frændur og vini á íslandi, er hafa
fýst þá útfarar. Svo kom lunderni Norðmanna til. Þeir
voru flestir vestanfjalls eða norðan, er til íslands fluttusL
Þar voru menn úthafinu vanir frá blautu barnsbeini og
sægarpar hinir mestu. íslandsför hefir því stundum verið
sprottin af útþrá og æfintýraþrá. Hitt má telja víst, að þótt:
eigi hafi svo margir flúið land fyrir ofríki Haralds konungs.
sem orð hefir verið á gjört, þá hafa fáir aðrir en kjark-
miklir og stórgerðir menn lagt út í hina löngu sjóferð og
hættulegu, þar sem höfin moruðu af víkingum, en menn
höfðu lélega farkosti, leiðarsteinslausir, vitalaust land og
óbyggt víða til viðtöku. Og svo biðu þeirra hin erfiðu kjör
frumbýlingsins og landnemans. Þó að ofríki Haralds kon-
ungs hafi rekið færri til íslands en af er látið, þá verður