Skírnir - 01.01.1930, Side 216
210
Kópavogsþing árið 1662.
[Skirnir
menn hafa fráleitt þagað yfir óhug sínum, og hlýtur það
að hafa frétzt til Kaupmannahafnar um haustið, að menn
væru hér lítt fíknir í einveldið. Með öðru móti verður það
ekki skiljanlegt, að svo mikið var haft við íslendinga, að
senda hingað hermenn til að standa að eiðatökunni. Er og
líklegt, að fyrirsvarsmenn þjóðarinnar hafi komið sér niður
á því, hvernig menn skyldu snúast við þessu, og bendir
það, sem gerðist á Alþingi 1662, eindregið í þá átt.
Af stjórninni var svo til ætlazt, að höfuðsmaðurinn,
Henrik Bjelke aðmíráli, einn ötulasti stuðningsmaður Frið-
riks að koma á einveldinu, tæki af íslendingum eiðana.
En er á Alþingi kom, var höfuðsmaður þar hvergi, og kom
hann ekki um þingið, því útkoma hans hafði tafizt. Hverjar
ráðagerðir íslendingar hafa haft á því þingi, veit nú eng-
inn, en ekki voru eiðarnir unnir, og afsökuðu menn sig
með fjærvist höfuðsmanns. Meira var þó að gert, því þing'
menn lýstu því yfir, að »kóngserfðir í lögbók vorri ávisa
oss, hver Noregskonungur skal vera, eftir konungs fráfall,
sem er kóngssonur hinn elzti einn skilgetinn, þá hann er
til, skal konungur vera, undir hver lög vér áður erum
svarnir«. Sýnir þetta glöggt, að þátíðarmönnum hefir ekki
verið ljóst, að ríkiserfðir þær, sem stundum fylgja Jónsbók,
giltu ekki hér, en þó hitt enn betur, að þeir skyldu að'
stöðumuninn hér og í Danmörku og vonuðu, að hann fengi
forðað oss. Á þessu þingi sagði Árni lögmaður Oddsson af
sér lögmannsdæmi eftir 33 ára starf, og hafa sumir haldið,
að hann hafi með því viljað forðast að eiga þátt í einvalds'
skuldbindingunni. Víst er það, að Árni var henni andvígur,
en bréf þau, er afsögnina snerta, bæði Árna sjálfs og ann-
arra, sýnast ekkert tilefni gefa til að halda það. Þau eru
sú venjuiega guðsorða mælgi, er þá tíðkaðist. Víst er og
það, að Árni gekkst undir að vera við embætti enn um sinn.
En harla má telja það líklegt, að menn hafi farið heim af
þingi í þeirri von, að frestur ills væri fenginn til næsta
þings. Svo var þó ekki.
Skömmu eftir þing kom Henrik Bjelke út á Bessastöð-
um og lét þá þegar til skarar skriða, og stefndi, sama