Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1921, Blaðsíða 29
tÐUNN Frá kreddutrúnni til fngnaðarerindisins.
23
heim við guðfræði núlíðarinnar og guðfræðirannsókn-
ir, enda hafa þær meðal ieikmanna greitt fyrir þess-
ari nýju, einfaldaii trú, þólt það raunar komi oft
fyrir, að menn haíi fundið hana á miklu einfaldari
leiðum en þeim, sem nýtízku-guðfræðin hefir gengið.
En svo er nú ástatt með hina trúuðu, mentaðri menn
meðal leikmanna, að þeir þarfnast bráðum ekki leng-
ur þeirra trúarlegu og guðfræðilegu leiðbeininga, sem
hinir lærðu guðfræðingar og klerkar hafa vanrækt
að gefa þeim.
En það er ekki einungis meðal hinna mentaðri,
trúuðu leikmanna, sem hinn gamli átrúnaður er á
fallanda fæti, í einstökum atriðum, sem hafa
veðrast upp og rokið burt. Inst inni í herbúð-
um hinna gamaltrúuðu, jafnt í ríkiskirkju sem frí-
kirkju, ríkir í leymium vaxandi óvissa og órói,
sem hefir það í för með sér, að menn fjarlægjast
hópum saman kirkju og kristindóm. Gamla trúin er
ekki lengur óheykt og óvitandi um sinn eigin veik-
leika, nema ef vera skyldi í hinum dimmustu afkim-
um blindrar trúar. Þegjandi og hljóðalaust hefir boð-
skapur kirkjunnar tekið miklum stakkaskiftum. Kirkj-
an telur sér ekki lengur djöflatrúna og helvítiskenn-
inguna algerlega samboðna. Og svo sem af sjálfum
sér hafa menn fundið til þess, að gamla kenningin
um, að nauðsynlegt hafi verið að bliðka guð og frið-
þægjast við hann með píningu og fórnardauða Krists,
til þess að guð gæti fyrirgeíið mönnum syndir þeirra,
sé ekki samrýrmanleg þeim siðferðilegu hugmyndum,
er menn gera sér um guð, og komi í bága við hina
dýpri réttlætistilfinningu. Af sömu ástæðum eru menn
nú og orðnir varkárari með kennioguna um, að
meginþorri mannkynsins eigi að útskúfast eilíflega.
Hin töfrum blandna kenning um sakramentin stendur
þvi iniður enn i handbókinni; en á þvi, hversu fólki
fer sífækkandi við kvöldmáltíðarborðið og menn eru