Búnaðarrit - 01.01.1917, Page 21

BÚNAÐARRIT
15-
þýðingu hafa fyrir blómgun æðarvarpsins en bannið gegn
því að drepa æðarfuglinn; á eg hér við þau ákvæði frið-
unarlaganna, er banna varpeigendum alla afhending æðar-
eggja til annara utan heimilis þeirra. Þessi ákvæði eru
óneitanlega nokkuð hörð í garð varpeigendanna, og þó
eru þau ein sjálfsögðustu friðunarákvæðin í lögunum.
Varpeigendurnir hafa til skamms tíma verið mestu æðar-
fuglamorðingjarnir á landinu. Með gegndarlausri eggja-
töku hafa þeir verið verri þröskuldur í fjölgun æðarfugls-
ins en þeir, sem hafa drepið hann eftir að hann var
kominn á legg. Það vírðist og lítið réttlæti í því frá
löggjafarinnar hálfu, að leggja háar sektir við drápi hvers
einasta æðarfugls, en láta varpeigendur eina hafa einka-
leyfi til að drepa æðareggin í tugum þúsunda á ári hverju.
Eggjatakan hefir og ekki átt lítinn þátt í því, að spana
menn upp í því að drepa íuglinn: þeir telja sig vinna
æðarvarpsræktinni miklu minna tjón, þótt þeir drepi fugl
og fugl á stangli, en varpeigendur með þúsundadrápi
fuglsins áður en hann kemur úr egginu. Og mennirnir
hafa óneitanlega nokkuð til síns máls.
Það kveður jafnan við hjá formælendum eggjatökunnar,
að varpeigendurnir hljóti að láta sér svo ant um vöxt
og viðgang varpsins, að þeir taki ekki egg varpinu til
skaða, og þess vegna sé eggjatökubannið bæði ranglátt
og gagnslaust. En það er nú svo margt öðruvísi en það
á að vera. Bændurnir ættu líka að láta sér svo ant um
bjargræðisstofn sinn, búpeninginn, að þeir stofnuðu hon-
um aldrei í voða með ráðlausri eða fyrirhyggjulítilli
heyásetningu. En hvað sýnir reynslan ? Það er óðs manns
æði að halda því fram, að eggjataka varpeigenda hafi
ekkert dregið úr fjölgun æðaríuglsins, en hafi hún hamlað
fjölgun hans, og það hefir hún gert í stórum stíl, þá
hefir hún verið þessum atvinnuvegi til tjóns.
Þá eru afskifti stjórnarvaldanna af æðarvarpsræktinni.
Gagnsemi laganna er mjög mikið undir því komin, að
löggæzlan eða framkvæmd laganna sé vel rækt. í veiði-