Búnaðarrit - 01.01.1917, Blaðsíða 40
34
BÚNAÐARRIT
Af skýrslunum hér að framan sést, að dúntekjan
hafði á tímabilinu frá 1805—1914 aukist á öllu landinu-
um hart nær 3000 kg. En samkvæmt þessari siðustu
skýrslu (1855—1913) fellur ekkert af þeim vexti á síð-
ustu 50 árin. Þetta er all-eftirtektavert. Fyrstu 10 árin
af þessum 50 er útfluttur dúnn meiri en hann hefir
nokkurn tíma orðið á þessum 50 árum; síðan er hann tölu-
vert minni þrjú næstu 10 ára tímabilin og hefir ekki
náð sér algerlega síðasta tímabilið 1904—’13, og eru þó
þrjú síðustu árin þar mestu útflutningsárin, sem komið
hafa. í miklum ísárum fellur æðarfugl oft hrönnum saman,
og vörp spillast að öðru leyti. Mesta ísár á þessu tíma-
bili er árið 1882. Þá dó mikið af æðarfugli umhverfis
alt land, enda er dúntekjan það ár rúmum 1500 pundum
minni en árið á undan, en nær sér aftur mjög fljótt, því
að árið 1884 er útfluttur dúnn 500 pundum meiri en
1881. Önnur ísár á þessu tímabili virðast ekki hafa gert
æðarvarpinu mikinn hnekki. Á þessu tímabili var líka
hert á friðun æðarfuglsins með lögum 22. marz 1890,.
sem hefði átt að auka dúnframleiðsluna, en áhrifa þeirra
iaga verður alls ekki vart. Síðan um 1880 hefir skot-
vopnum fjölgað ár frá ári hér á landi; má heita að annar-
hvor drengur í sumum bygðarlögum fari með byssu. Það’
er áreiðanlegt, að með byssunum hefir veiðiþjófunum
fjölgað stórkostlega, og má telja víst, að það valdi mestu.
um þessa kyrstöðu æðarvarpsræktarinnar á þessu tíma-
bili. Hér er því náttúrunni ekki einni um að kenna1),
heldur sjálfum oss. Sama sagan af oss í þessum atvinnu-
veg og i kvikfjárræktinni, að vér erum sjálfir vorir verstu
böðlar.
1) Mikið af vanhöldum œðarfuglsins stafar að sjálfsögðu frá
refum, ránfuglum og öðrum völdum náttúrunnar, en þau van-
höl.d hafa jafnan verið og ættu því ekki fremur á þessu tíma-
hili en áður að valda kyrstöðunni.