Uppeldi og menntun - 01.01.2005, Side 12

Uppeldi og menntun - 01.01.2005, Side 12
ekki undir nafni sem „ný-aristótelismi“. Til sanns vegar má færa að rök gegn því að forsvarsmenn FPV hafi hamið hugsun sína innan aristótelískra vébanda séu ekki endilega rök gegn því að FPV – að svo miklu leyti sem það snýst um nútímamennta- mál fremur en orð Aristótelesar – sé rétt. Hefur þetta viðhorf ekki öðlast sín eigin til- verurök, óháð því hvað Aristóteles sagði eða sagði ekki? Því er til að svara að ég hef hug á efnislegum niðurstöðum fremur en einberri textarýni. Mér virðist hins vegar að ýmislegt það í texta Aristótelesar sem stangast á við túlkanir FPV sé mikilsvert framlag til menntunarfræða nútímans, ekki bara stafkrókafræða um forn rit, og það er í því augnamiði sem ég dreg það fram í dagsljósið hér. Í framhaldinu greini ég eftirfarandi fjóra lykilþætti FPV og andmæli þeim, lið fyrir lið, hverjum í sínum kafla: a) Aðferða- og þekkingarfræði Aristótelesar felur í sér að hagnýt heimspeki komist af án hefðbundins aðferðar- eða kenningargrunns. b) „Framleiðsla“ undir handarjaðri technê er að fullu útreiknanlegt ferli, í andstöðu við „gjörð“, þar á meðal kennslu, undir handarjaðri fronēsis. c) Fronēsis ber að túlka út frá siðferðilegri stakhyggju (moral particularism) er býður öllum algildum reglum birginn. d) Kennslustörf í skólum eru réttast skilin sem praxis, með ásjá fronēsis. FELUR AÐFERÐA- OG ÞEKKINGARFRÆÐI ARISTÓTELESAR Í SÉR AÐ HAGNÝT HEIMSPEKI KOMIST AF ÁN HEFÐBUNDINS AÐFERÐAR- EÐA KENNINGARGRUNNS? Hyggjum fyrst að því hvað túlkendur FPV hafa að segja um þetta efni. Í grein sem birtist í tímariti í hjúkrunarfræði, en sem sækir þrótt sinn í rit Dunnes og Carrs, staðhæfir höfundurinn að fronēsis skuli koma í stað „rannsóknarmiðaðs starfs“ í hjúkrun og að við eigum að gefa upp á bátinn alla óra okkar um yfirburði svokallaðra vísindalegra rannsókna (Flaming, 2001). Þótt Carr sjálfur sé ekki eins stóryrtur þá ber hann lítinn hug til vísindalegra kenninga og aðferða: „hugtök á borð við ,kenningu’, ,beitingu kenningar’ og ,aðferð’ eru utangátta við hagnýta hugsun og eiga því engan tilverurétt í heimspeki sem snýst um vöxt og viðgang slíkrar hugsun- ar“ (2004, bls. 62). Carr áréttar að kennslustarfið snúist ekki um beitingu einhverra sértækra menntunarkenninga, óháðra tíma og stað, né heldur sé réttnefnd menntun- arkenning hagnýt kenning sem þiggi fræðilegt gildi sitt frá æðri kenningakerfum í heimspeki, félagsvísindum eða öðrum fræðasviðum (1995, bls. 35–38). Óvinirnir eru hér sem fyrr tæknileg skynsemi og afleidd áætlanagerð, soðin saman úr ójarð- bundnum, sértækum kenningum. Útbyrðis ásamt slíkum kenningum fara hugsjónir upplýsingarinnar um skynsemi, hlutlægni og sannleika, ekki hvað síst hugmyndin um að hægt sé að nota hlutlæga þekkingu sem tæki til skýringa á fyrirbærum og vandamálum í menntun: „Það eru engin ,fyrirbæri í menntun’ nema störf þeirra sem koma að menntuninni, engin ,vandamál í menntun’ nema þau sem skapast á þeim starfsvettvangi“ (1995, bls. 37; sjá einnig Carr og Kemmis, 1986, bls. 144). E R K E N N S L A P R A X I S ? 12
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152

x

Uppeldi og menntun

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Uppeldi og menntun
https://timarit.is/publication/581

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.