Uppeldi og menntun - 01.01.2005, Page 64

Stjórnunarmáti leikskólastjóra hefur afgerandi áhrif bæði þegar litið er á
námskrárgerðina og framkvæmd hennar. Við gerð skólanámskrárinnar hafði hann
forystu um að móta framtíðarsýn leikskólans, virkja starfsmenn til þátttöku, skipu-
leggja ferlið og fræðslu í samráði við starfsmenn, var fyrirmynd í vinnubrögðum og
sá um samantekt skólanámskrárinnar í lokin. Ósk leikskólakennari orðaði þetta
þannig:
Það sem stendur upp úr er fyrst og fremst að hafa svona faglegan for-
ingja sem var alltaf tveimur skrefum á undan manni, kom alltaf undir-
búin á alla fundi, gafst aldrei upp og leiddi þetta áfram af jákvæðn-
inni… við skulum bara skoða þetta… eða kanna þetta… vilt þú kannski
kanna þetta. Það var aldrei gefist upp eða einhverju sleppt að því að við
skildum ekki eða gátum ekki.
Þegar horft er á framkvæmd námskrárinnar kemur fram að stjórnunarhættir leik-
skólastjóra eiga stóran þátt í að skapa það andrúmsloft og aðstæður sem leiða til þess
að skólanámskráin verður gangverk leikskólastarfsins. Starfsmenn upplifa skýran
starfsramma en sveigjanlegan, tekið er á vandamálum og þau rædd og leikskólastjóri
er sjálfum sér samkvæmur í orði og verki. Þeir upplifa einnig hvatningu, hrós og
uppbyggilega gagnrýni og þeir eru gerðir ábyrgir fyrir eigin árangri með sjálfsmati.
Jafnframt leggur leikskólastjóri siðferðilegar línur sem varða umgengni og umræður
innan leikskólans. Einnig kemur fram skýr áhersla hans á þjónustuhlutverk leikskól-
ans gagnvart foreldrum barnanna ekki síður en það faglega.
Í niðurstöðum rannsóknar Örnu H. Jónsdóttur (1999) lýsti starfsfólk eftir stjórn-
anda sem er faglega sterkur með skýra stefnu og er þátttakandi í leikskólastarfinu.
Hann þarf að hafa mikla tjáskiptahæfileika, geta leitt opinskáa umræðu um stefnu
leikskólans og leiðir til árangurs, geta tryggt samvinnu og samábyrgð á þróun starfs-
ins, geta innleitt hvetjandi starfsanda og stuðlað að virðingu og trausti í starfsmanna-
hópnum. Hann á einnig að sjá um handleiðslu nýliða og mat á starfsaðferðum.
En starfsmenn telja einnig að margt hafi áunnist við gerð skólanámskrárinnar. Með
því að kryfja vinnu sína skerptist sýn þeirra á eigið starf og jafnvel hversdagslegir
hlutir fengu nýja merkingu. Þátttaka í umræðum, námskeið og lestur fagbóka
sköpuðu nýja þekkingu og starfsmenn segjast afmarka starfið betur og eiga auð-
veldara með að skipuleggja það. Fagleg umræða hefur aukist í leikskólanum með til-
komu skólanámskrár að þeirra mati og hafa þeir miklar væntingar til áframhaldandi
vinnu við að útfæra einstaka þætti hennar. Vinnan við námskrána þétti hópinn enn
frekar. Starfsmenn leggja mikla áherslu á gildi skólanámskrár fyrir foreldrasam-
vinnu, að foreldrar fái upplýsingar um stefnu leikskólans og þeir sjái að þar er verið
að vinna uppeldisstarf. Það sem starfsmenn eru þó einna ánægðastir með er að skóla-
námskráin endurspeglar það sem raunverulega er gert í leikskólanum.
Richert o. fl. (2001) segja að nám sé hjarta skólaþróunar. Þegar skólafólk lærir
breytast vinnuaðferðir þess og stofnunin sem það vinnur við breytist. Þau benda á að
við nám verður óhjákvæmilega samstarf þegar fólk vinnur saman að því að gera starf
sitt og reynslu merkingarbæra. Nám á sér stað þegar fólk stendur andspænis nýjum
hugmyndum og reynslu og fær tækifæri til að ígrunda hvort tveggja. Og þegar reynir
á nýja þekkingu og hugmyndir eykst skilningur þess.
Þ Ö G U L Þ E K K I N G F Æ R M Á L – S K Ó L A N Á M S K R Á R G E R Ð Í L E I K S K Ó L A
64