Uppeldi og menntun - 01.01.2005, Page 87

Uppeldi og menntun - 01.01.2005, Page 87
Talið er að nemendur með erlent móðurmál séu 3% grunnskólabarna, eða 1.340 tals- ins. Rúmlega helmingur þeirra býr á höfuðborgarsvæðinu (Hagstofa Íslands, 2004b). Ímyndir fólks frá „fjarlægum“ slóðum er knýjandi viðfangsefni vegna breytts veruleika íslensks samfélags en einnig vegna aukinnar samtengingar heimsins með hnattvæðingu. Ég tel áhugavert og afar mikilvægt að skoða hvað sagt er um fjöl- breytileika í heiminum, sem og birtingarmyndir hans í íslenskum námsbókum. Við sem búum á Íslandi þurfum að spyrja okkur sjálf gagnrýnið, hvaða mynd við erum að bregða upp fyrir börn af erlendum uppruna af íslenskum og erlendum samfélög- um þeirra, en einnig hvaða mynd við erum að bregða upp fyrir íslensk börn – ljósum og dökkum á hörund – af íslensku samfélagi og heiminum almennt. ÞAKKIR OG ATHUGASEMDIR I Rannsóknin er hluti af stærra verkefni, sem ber heitið „Ímyndir Afríku á Íslandi“ og rannsakar umfjöllun um Afríku á Íslandi sögulega og í samtímanum. Verkefnið er styrkt af Rannís, Rannsóknarsjóði Háskóla Íslands og Aðstoðarmannasjóði Háskóla Íslands. II Margt aðstoðarfólk hefur komið að verkefninu en hér má sérstaklega nefna Þórönu Elínu Dietz sem sá um gagnasöfnun fyrir námsbókahluta verkefnisins og hluta af úrvinnslu gagna og Gunnar Þór Jóhannesson sem aðstoðaði sérstaklega við tölfræðilega greiningu á gögnunum. Ég vil þakka starfsfólki bókasafns Kenn- araháskóla Íslands en meirihluta námsbóka sem notaðar voru í rannsókninni var safnað þar. Ég er að sjálfsögðu ábyrg fyrir verkefninu í heild og niðurstöðum þess. III Í lista yfir frumheimildir er gefið yfirlit yfir bækurnar sem skoðaðar voru í rann- sókninni. Ekki voru þó í öllum tilfellum fullnægjandi upplýsingar til staðar varð- andi höfund, útgáfuár og stað og útgefanda. Sem dæmi má nefna að oft reyndist erfitt að átta sig á bókunum eftir Jónas Jónsson, þar sem í sumum tilfellum var um að ræða sömu bók, þó með nýjum titli og örlítið endurbætt. Annað sem einnig olli ruglingi var hversu líkar margar bókanna voru, sem höfðu þá gjarnan sömu fyrir- mynd erlendis frá, en þýddar eða afritaðar af ólíkum höfundum. Til glöggvunar má nefna bækur sem gerðar voru eftir landafræði danska prófessorsins Ed. Erslev (1824–1892). Reynt var að skoða allar útgáfur bókanna sem höndum varð komið yfir. Hins vegar var ekki alltaf gott að sjá um hvaða útgáfu var að ræða, þar sem slíkt var oft ekki tilgreint sérstaklega. Í heimildalistanum eru útgáfunúmer nefnd hafi þær upplýsingar verið til staðar í bókinni. Ártalið í hornkofa á eftir ártali í sviga á að gefa til kynna eldri útgáfu bókarinnar sem einnig var skoðuð fyrir rannsóknina, það þarf hins vegar í öllum tilfellum ekki endilega að vera elsta eða frumútgáfa bókarinnar. Til frekari glöggvunar á þeim heimildum sem notaðar voru í rannsókninni er heimildalista frumheimilda skipt í þrennt. Fyrst koma þær bækur sem innihalda eitthvað um framandleika (samkvæmt skilgreiningu rannsóknarinnar og svo listi K R I S T Í N L O F T S D Ó T T I R 87
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152

x

Uppeldi og menntun

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Uppeldi og menntun
https://timarit.is/publication/581

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.