Morgunn - 01.12.1921, Blaðsíða 24
144
MORGUNN
satt mál í þe8sum efnum. Eg skýt öruggur máli mínu
til þess dómstóls.
En látum svo heita i dag, að þetta sé aðeins trú —
trú spíritista, guðspekinga og sumra sálarrannsókna-
raanna. Þá spyr eg: Er hún ekki göfugri, fegurri, há-
leitari og mannúðlegri en sú trú, að óskírð börn fari
eilíflega illa, eina og sumar trúarjátningarnar halda fram,
og að það sé jafnvel óhæfa að jarða þau í vígðum reit?
Er ekki slík trú, sem eg hefi talið yður með þessu
erindi, eitthvað í ætt við sumarið? Mér finst vera bjart
yfir henni. Ef hún er sönn, þá er sumar fram undan
oss öllum — litlu börnunum líka, sem deyja. Og eg
þekki enga lífskoðun, sem viðheldur betur sumartrú
móðurhjartans Því að hún fullyrðir, að trygð og elska
brúi jafnvel dauðadjúpið.
Eg mintist á Helgu fögru i upphafi erindisins —
barnið, sem bera átti út Hún er ein af þeira persónum
fortíðarinnar, sem allri þessari þjóð hefir þótt vænt um,
kynslóð eftir kynslóð. Hvað er það i fari Helgu, sem
hefir vakið þá ást? Ekki nein hreystiverk, er hún framdi.
Ekki heldur nein snilli-yrði, er fleyg hafa orðið. Ekki
eru það deilurnar og óvináttan, sem út af henni varð.
Heldur trygðin til Gunnlaugs, sem náði út yfir dauðann.
Hún gat aldrei gleymt honum, þó að hann væri dáinn.
Þess vegna var það helzt gaman hennar í Hraundal, »at
hon rekti skikkjuna Gunnlaugsnaut, ok horfði þar á löng-
um« Og þegar hún fann dauðann nálægjast, sendi hún
eftir skikkjunni. Á hana horfði hún, meðan hún var að
deyja. Fyrir þvi kvaö Grímur þetta um hana:
»Ættgeng er í Egils kyni
órofa trygð við forna vini,
vér höfum aldrei getað gleymt«.
Það er hin sama »órofa trygð við forna vini«, sem
eg held að auðkenni börnin, sem deyja ung. Þau geta
aldrei gleymt þeim skyldmennum sínum, er þau skilja eftir
hérnamegin.