Morgunn - 01.12.1935, Síða 109

MORGUNN
235
'Ofan að botninum á mannlegri eymd. Það fer hrollur um
mig, jafnvel nú, þegar eg hugsa um marga af þeim aum-
kunarlegu atburðum, er fyrir mig hafa borið sem hjúkrunar-
konu hjá þeim, sem búa í aumustu kotunum. Eg hefi séð
mann deyja í óhreinu rúmfleti í einu herbergishorni, en
'í öðru horninu var kona að ala barn í annari jafn-óþverra-
legri rúmnefnu. Og þetta var í kristnu landi!
En eg ætla mér ekki að segja í þessari bók frá annari
■reynslu minni en þeirri, sem hefir veitt mér einhverja
þekkingu um þjónustu englanna.
N. var maður, sem hafði verið alin upp í allsnægtum,
hafði fengið háskóla mentun og hafði lifað með heldri mönn-
um. En faðir hans misti allar sinar eigur í einhverju fjármála-
hruni rétt áður en hann dó, og í stað þess að skilja syni
sínum eftir nægjanleg efni, eins og hann hafði vonað að
hann mundi gera, skildi hann hann eftir allslausan og mjög
illa búinn undir alla atvinnubaráttu.
Hann var um þetta leyti trúlofaður ungri stúlku af
beztu ættum. Hann sleit trúlofuninni, því að honum þótti
of vænt um hana til þess að biðja hana að ganga út í
fátæktina með sér. Hann hafði ofmikinn metnað til þess að
þiggja það, sem menn mundu hafa talið ölmusu, og hann
fal sjálfan sig fyrir þeim, sem höfðu þekt hann á hans
velmegunardögum, og tók til starfa karlmannlega til þess
að hafa ofan af fyrir sér. í fátækt sinni gat hann ekki
farið Iangt til þess að leita sér atvinnu, og hann réðst sem
búðarmaður í léreftsbúð. Hann lét ekki konuna, sem hann
unni, vita neitt um það, hvar hann hefðist við, þvi að hann
hélt að hún mundi hafa bezt af því, þegar til lengdar léti,
að halda, að hann hefði orðið henni fráhverfur; með því
móti mundi henni verða auðveldara að gleyma honum.
En af tilviljun fann hún hann í búðinni, þar sem hann vann
fyrir sér. Hún var göfuglynd, óeigingjörn kona og hún taldi
honum trú um, að hún mundi verða miklu ánægðari með
honum í fátækt hans en hún gæti orðið í allsnægtum án
hans.