Búfræðingurinn - 01.01.1947, Page 126
124
BÚFRÆÐINGURINN
XII
I upphafi þessarar greinar var þess getið, að íslenzki nautgripa-
stofninn væri mjög misjafn, ósamstæður, lítið og illa ræktaður, ekki
um neitt sérstakt kyn að ræða og því síður nokkra kynfestu. í undan-
farandi köflum hefur þetta verið rökslutt nokkuð með tiívísun til
þeirrar vitneskju (skýrslna) um afurðir og ætterni kúnna, sem fyrir
hendi er. Þegar nánar er að gætt, sést, að kýrnar eru ákaflega mis-
1. mynd. Dimma 26, Reykjadal.
jafnar að gæðum. Þær mjólka sumar jafnvel undir 1000 kg á ári, en
aðrar yfir 5000 kg. Hvað líkamsbyggingu snertir, eru þær fremur illa
gerðar. Þær eru yfirleitt litlar, vega um 400 kg að meðaltali (frá 300
allt að 500 kg). Þær eru flestar holdgrannar, fremur þunnvaxnar,
sæmilega boldjúpar, með boginn hrygg, grófar hnútur, tortumyndaðar
og hallandi malir, skakka og veika fætur, venjulega of stutt júgur,
einkanlega stutt fram, spenarnir oft misstórir og illa settir. (Sjá 1. og 2.
mynd).
Að því litla leyti, sem kýr okkar hafa verið ræktaðar, hefur ein-
göngu verið miðað við sein mesta nythæð. Sára lítið eða ekkert tillit
hefur verið tekið til kroppsbyggingarinnar og ekki verið tekið með í
reikninginn, að til þess að kýrnar geti mjólkað mikið og enzt vel,