Búfræðingurinn - 01.01.1947, Blaðsíða 133
BÚFRÆÐINGURINN
131
asta leiðin til kynbóta á kúm okkar, bæði með tilliti til mjólkur og þó
alveg sérstaklega með tillili til kjötgæða.
Meira og íleira þarf þó til en innflutning kynja, ef verulegur og var-
anlegur árangur á að nást. Skulu hér nefnd helztu atriðin samandregin:
1. Efla þarf nautgriparæktarfélögin, einkanlega með tilliti til sam-
eiginlegs nautahalds.
2. Endurbæta þarf skýrsluhaldið, vega mjólkina og færa fullkomna
ættarskrá yfir gripina.
3. Héraðsráöunautar þurfa að hafa eftirlit með félögunum (nauta-
haldinu) og skýrsluhaldi bændanna.
4. Bæta þarf fóðrun, hirðingu og fjós, þ. e. tryggja, að hin ytri að-
húð kúnna verði svo góð, að erfðaeöli þeirra komi fram í útliti
þeirra og afuröum.
5. Endurbæta þarf nautgripasýningarnar og fjölga þeim. Ymsir bú-
fróðir menn annarra landa fullyrða, að sýningarnar hafi verið
ein stórvirkasta lyftistöng nautgriparæktarinnar, þó alveg sérstak-
lega með tilliti til líkamsbyggingar gripanna. Þess má þó í því
sambandi geta, að alls staðar hefur þar fylgzt að bætt líkams-
bygging mjólkurkúnna og auknar afurðir þeirra.
6. Kynbótabúi fyrir nautgripi þarf að koma upp. Allar búfjárræktar-
þjóðir heims hafa komið upp og starfrækt slík bú hjá sér sam-
hliða kynbótum og ræklun búfjárins. Kynbótabú hjá öðrum
þjóðum hafa ýmist veriÖ rekin af einstaklingum, ríkinu eða
hvoru tveggja. Hér á landi verður ríkiö að stofnsetja og reka
slíkt bú. Það er mikill skaði, að kynbótabú fyrir naugripi skuli
ekki hafa verið rekið hér um undanfarin 30—40 ár.
En umfram allt verða bændurnir sjálfir að skilja sitt hlutverk í
nautgriparæktinni og rækja það. Þeir verða t. d. að leggja á sig það
erfiÖi að fœra nákvœmar skýrslur um ajurðir kúnna, hverrar og einn-
ar. Þeir verða að fœra œttarslcýrslur um hvern einstakling, og þeir
verða að tímga gripi sína eftir föstum og ákveðnum reglum. Ekkert
annað er búfjárrœkt.
Að kynbótum og ræktun búfjár má aldrei vinna fyrir líðandi stund.
Kynbótastarfið og ræktunin öll verður að miðast við framtíðina.
Arangur og laun þeirrar vinnu og þess kostnaðar, sem bóndinn leggur
1 kynbæturnar, getur hann ekki heimt að kvöldi hvers dags né árs,
heldur að áratugum liðnum.