Búfræðingurinn - 01.01.1948, Side 64

62
BÚFRÆÐINGURINN
Hann er grösugur að sjá, en lítill ummáls, og ekki líklegur til
þess, að þar haíi fjölmenni dvalið. En enginn gleymir sögunni
um Helgusund, né fundi þeirra jarlsdóttur og Þorbjargar á
Indriðastöðum.
Fyrir botni fjarðarins var numið staðar. Þar var skýrt fyrir
okkur útsýnið og okkur nefnd fjöll og fell. Broshýrt og milt er
við botninn þar innra, og útsýni bjart um yztu nes. Þarna
stendur Þyrill við hliðina á okkur. Það er eins og hann sé að
brosa að því, hvað við erum smá. Þó er liann sjálfur grannur og
gelgjulegur og tyllir sér á tá. Það er líkast því að hann vilji
bregða sér á leik, með skýjum himins yfir veldi öræfanna, en
þess er enginn kostur. Hér á liann heima og verður að sitja kyrr.
Allur er Þyrillinn grár og glettinn, og þó á hann eflaust bæði
blóm og skjól í leynum sínum. Nafnið á tindinum er lieillandi,
það er eitt af mörgum dæmum um listagáfu fornmanna um
nafngiftir. Það er líkast því, að náttúran sjálf hafi letrað nafnið
á tindinn. Bærinn Þyrill þótti mér í furðu góðu samræmi við
landslagið. Mér þótti hann einn af svipmestu bæjum, er ég fór
hjá í ferðinni.
Hér við fjörðinn eru ýmsar minjar um hernámið, byggingar,
bryggjur, olíugeymar o. fl. Fátt höfðum við Skagfirðingar af
hernáminu að segja, en þó óskum við þess að slík spor stórveld-
anna sjáist aldrei framar á íslenzkri grund.
Nú var ekið hart út með firðinum, fyrir Esjuna og inn með
henni. Nú tók heldur að Jjyngja í lofti og útsýni var daufara
en áður. í bílunum var gleðskapur góður, sungið, hlegið og
margt skrafað. Bæir, víkur, vogar og nes, — jafnvel Esjan sjálf,
— flaug fram hjá, eins og svipmyndir á tjaldi, án Jjess að mikið
væri eftir Jjví tekið, að því er virtist. En hér fór sem mælt er, að
enginn sér annars hug. Einhver fór að tala um Matthías og Móa.
Hér dvaldi um skeið eitt hið mesta andans tröll, sem ísland
hefur alið. Hér hlaut Matthías að standa í líkum sporum og
Egill á Borg, eftir lát sona sinna. Og ávextir mannraunanna
urðu líkir, þó aldursmunur skáldanna sé nærri þúsund ár.
Báðir ortu jieir ódauðleg kvæði. Kvæði Egils gnæfir yfir ald-
irnar eins og klettur úr hafinu, og einn af merkustu bók-
menntafræðingum þjóðarinnar hefur sagt, að kvæðið „Sorgin“,