Búfræðingurinn - 01.01.1948, Side 74

72
BÚFRÆÐINGURINN
sem ekki mundu eftir Jökulsá á Sólheimasandi, fyrr en að var
komið. Jökulsá hefur verið talin ein hin mesta ófæra, sem til
er á öllu íslandi, og hafa þær þó margar verið slæmar. Það
voru engir bílar og engar brýr á þessum slóðum, þegar Jakob
Thorarensen orti hið snjalla kvæði sitt: Jökulsá á Sólheima-
sandi. Nú flaug mér kvæðið í hug:
Elfan reiðir heljar hramm,
haldið fast um stýrið,
Þar sem vaðlaust veltur fram
vatna tígrisdýrið,
En nú hafði verið lagður fjötur á flagðið og vald þess brotið.
Nú var ferðamanninum ekki lengur við neinu hætt. Og þó
er svipur árinnar hinn sami og áður. Og nú fannst mér veðrið
að skapi hennar, kafa-rigning og þokuský, sem skriðu með
jörðinni og hröktust fyrir stormsveipum, voru mjög í samræmi
við svip hennar, kolgráa kaststrengi og hringiðuflaum.
Öllu burtu bægjandi
beljar flegðan iðin,
hæðilega hlæjandi
hrópar gegnum niðinn.
Svo er sagt, að Jökulsá hafi ærið mörg mannslíf á samvizk-
unni. Samvizka hennar mun nú raunar fremur sljó, en Rangæ-
ingar og Skaftfellingar hljóta að hafa ráð með að ýta við henni.
Eflaust kunna þeir margar sögur af svaðilförum yfir ána. Skag-
firðingar hafa auðvitað, endrum og sinnum, átt ferðir y.fir fall-
vötn Suðurlands, eins og aðrir. Enginn þeirra mun þó hafa lagt
sig þar eins í hættu og læknirinn og náttúrufræðingurinn
Sveinn Pálsson. Grímur Thomsen hefur gert fræga eina af
þessum ferðum Sveins. Allir þekkja kvæðið: Sveinn Pálsson og
Kópur.
Líklegt er, að Rangæingar og Skaftfellingar muni einhvern
tíma láta gera minnismerki af vatnamönnum sínum og vatna-
hestum, og þá munu þeir láta það standa við Jökulsárbrú. Þá