Læknablaðið : fylgirit - 01.12.1983, Side 95

TAFLAI
Dæmi um skráð tjón af völdum áfengis 1970,1975 og 1980.
93
1. Reykjavík 1970 1975 1980
Handtökur í Reykjavík vegna ölvunar, fjöldi ca. 6000 7485 5063
Handtökur í Reykjavík vegna ölvunar á 100.000 íbúa 7400 8821 6044
Einstaklingar handteknir oftar en 1 sinni í mánuði á 100.000 íbúa 266 437 371
Handtökur í Reykjavík vegna ölvunar á 10001 áfengis selda í Rvk. 13 16 9
2. Allt landið
Dánir af völdum skorpulifrar á 100.000 íbúa
Dánir af völdum áfengiseitrunar og áfengissýki á 100.000 íbúa
Dánir af völdum manndrápa og misþyrminga á 100.000 íbúa.
ölvunarakstur á 100.000 íbúa
ölvunarakstur á 1000 skráö ökutæki
Dánir af völdum manndrápa og misþyrminga á 10001 af áfengi
Hluti umferðarslysa með ölvun af 100 umferðarslysum
Hluti dauðsfalla með ölvun af 100 banaslysum í umferð
2,09 1.51' 1,07 j
1,39 2,36 2,23*;
0,50* 1.231 1,341)
00 Jo 1096 1134
31,7 33,2 26,9
0,002 0,004 0,004
v.u. 14,3^ 18,1
v.u. 11,8 } 2i;35)
1) Meðaltal fimm ára tímabila, þar sem tölur eru mjög lágar.
2) TöIurfrá 1971.
3) Tölurfrá 1976.
4) Meðaltal 1976 og 1977, þar sem tölur eru mjög lágar.
5) Meðaltal 1979 og 1980, þar sem tölur eru mjög lágar.
frá 1970 til 1975. Á tímabilinu 1975 til 1980
fækkar handtökum og tíðni ölvunaraksturs
minnkar miðað við fjölda ökutækja, en litlar breyt-
ingar verða á dauðsföllum tengdum skorpulifur,
áfengiseitrun, áfengissýki og ofbeldi. Umferðar-
slysum tengdum ölvun fjölgar hins vegar.
Mynd 1. Fjöldi inniagna á 100.000 íbúa og áfengisneysla á íbúa
á árunum 1974-1981.
Áfengisneysla á íbúa jókst fram til ársins 1974,
mest frá 1960 til 1974, en hefur verið nokkuð
stöðug síðan. Pannig virðist tjón af völdum áfengis
koma í kjölfar aukinnar heildarneyslu, en minnkar
síðan þegar dregur úr aukningu heildarneyslunnar.
Það er einkennandi fyrir þetta tímabil, að það
dregur úr afskiptum lögreglu af ölvuðum mönnum.
Ástæðan fyrir því er samt tæplega sú, að ölvun hafi
minnkað. Skýringuna er fremur að finna í því, að á
þessu tímabili hefur innlögnum vegna áfengissýki á
meðferðarstofnanir fjölgað gífurlega. Þannig hefur
hluti af áfengisvandamálunum flust frá lögreglu til
meðferðarstofnana.
Á mynd 2 sést hvernig gistingum vegna ölvunar
hefur fækkað í fangageymslu lögreglunnar í
Reykjavík, en innlagnir Reykvíkinga á meðferðar-
stofnanir vegna áfengissýki aukist á sama tíma.
TAFLA II
Nýgengi og allar innlagnir miðað við 100.000 íbúa 15 ára og
eldri, skipting eftir kyni 1974-1981.
Nýgengi Allar innlagnir
kk kvk alls kk kvk alls
1974 182 92 137 830 147 490
1975 179 61 111 851 145 499
1976 199 103 151 1007 207 608
1977 324 111 218 1318 296 809
1978 400 170 285 2142 544 1346
1979 479 187 333 2416 583 1501
1980 524 185 355 2286 553 1421
1981 563 205 384 2426 632 1530