Búskapur hins opinbera 1980-1989 - 01.03.1991, Blaðsíða 76

framlögum á fjárlögum, fé úr Framkvæmdasjóði
aldraðra og af viðkomandi sveitarfélögum.
Rekstrarkostnaður er að hluta borinn upp af
vistgjöldum eða húsaleigu. Vistun á dvalarheim-
ilum er að öðru leyti greidd af lífeyristrygginga-
deild Tryggingarstofnunar og dvöl á sjúkra-
deildum af sjúkratryggingadeild.
Sum sveitarfélög veita öldruðum og sjúkum
heimahjúkrun og heimilishjálp. Greiða sveitar-
félag 65% af þeirri þjónustu en ríkissjóður 35%.
Á einstaka stað gilda enn ákvæði laga um heilsu-
verndarstöðvar og þá greiðir viðkomandi
sjúkrasamlag 90% og sveitarfélagið 10%.
9. Atvinnuleysistryggingar.
Sveitarfélög greiða einn fjórða af tekjum at-
vinnuleysistryggingarsjóðs á móti ríkinu og at-
vinnurekendum. Með nýjum verkaskiptingar-
lögum fella þessar greiðslur sveitarfélaga niður,
en hlutur ríkisins eykst.
Meginmarkmið með nýrri verkaskiptingu
ríkis og sveitarfélaga er í fyrsta lagi að sveitarfé-
lög hafi sem mest með höndum þau verkefni
sem ráðast af staðbundnum þörfum, þar sem
ætla má að bæði þekking á aðstæðum ásamt
frumkvæði heimamanna leiði til betri og ódýrari
þjónustu. En að ríkið annist frekar verkefni sem
hagkvæmara er að leysa á landsvísu. í öðru lagi
að frumkvæði, framkvæmd og fjárhagsleg
ábyrgð í rekstri og stofnframkvæmdum fari sam-
an, og að hvert viðfangsefni falli, eftir því sem
kostur er, undir aðeins einn aðila.
Að síðustu skal gefin nokkur innsýn inn í
hlutdeild sveitarfélaga í einstökum viðfangsefn-
um hins opinbera. í töflu 5.18 má sjá að um 22%
af opinberum útgjöldum er ráðstafað af sveitar-
félögum, 60% af ríkissjóði og 18% af almanna-
tryggingum. í félagsmálum er hlutdeild sveitar-
félaga 23%. Þyngstu viðfangsefnin þar fyrir
sveitarfélögin eru fræðslu- og velferðarmálin, en
Tafla 5.18 Hlutdeild ríkis, sveitarfélaga og
almannatrygginga í opinberum útgjöldum 1989.
- Milljónir króna og % af heild -
Hið Ríkis- Sveitar - Alm.
opinbera sjóður sjóðir trygg
Stjórnsýsla 9.762 77,4 22,6 0,0
1. Alm. stjórnsýsla 5.585 67,2 32,8 0,0
2. Réttar-, öryggis . 4.177 91,1 8,9 0.0
Félagsleg þjónusta 67.687 45,6 23,1 31,3
3. Fræðslumál 15.786 74,2 25,8 0,0
4. HeiIbrigðismál 22.074 55.0 6,1 38,9
5. Alm., velf.mál 19.733 15,9 20,2 63,9
6. Skipul/hreins.m. 2.987 39,8 60,2 0,0
7. Menningarmál 7.107 38,0 62,0 0,0
Atvinnumál 25.687 83,5 16,4 0,1
8. Orkumál 4.253 100,0 0,0 0,0
9. Landbúnaðarmál 8.001 99,4 0,6 0,0
10. Sjárvarútvegsmál 1.933 100,0 0,0 0,0
11. Iðnaðarmál 891 64,1 35,9 0,0
12. Samgöngumál 8.780 55,3 44,7 0,0
13. Önnur atvinnumál 1.829 92,6 6.6 0,8
Önnur útgjöld 14.799 74,4 25,3 0,3
HeiIdarútgjöld 117.936 60,1 21,9 18,0
hlutdeild þeirra í þeim málaflokkum er um 23%
eða sem svarar rúmlega 8 milljörðum króna á
árinu 1989. Mest er hlutdeild sveitarféiaga hins
vegar í menningarmálum eða 62% og í húsnæð-
is-, skipulags- og hreinsunarmálum, en þar er
hlutdeild sveitarfélaganna tæplega 60%.
I atvinnumálum er hlutdeild sveitarfélaga ríf-
lega 16%. Mest er hlutdeildin í samgöngumál-
um, tæplega 45%, og vegur sá liður einnig
þyngst eða sem svarar 3,9 milljörðum króna á
árinu 1989. í iðnaðarmálum er hlutdeild sveitar-
félaga tæplega 36% af útgjöldum hins opinbera
til iðnaðarmála.
74