Sagnir - 01.06.1993, Síða 85
Kvennauppboð; ungfrúr seldar hæstbjóðandi.
öflum. I viðtali við Þjóðviljann segir
Vilborg Dagbjartsdóttir:33
A kvennaári er svo þessi barátta tekin
og gelt með því að borgarakellingum í
stjómskipuðum nefndum um allan
heim er fengin þessi barátta á silfur-
fati til að gera að sínu málefni. Haldið
þið að hægri sþómin sem hér var hefði
verið að púkka upp á eitthvað sem
ógnaði þeirra máttarstoðum?
„Gilitruttarásýnd
rauðsokkunnar“
Rauðsokkahreyfingin íslenska var, eins
og sambærilegar hreyfingar annars staðar
í Vestur-Evrópu, kjaftshögg á samfélagið.
Spmttu upp mjög neikvæð viðbrögð
gagnvart henni sem komu ekki hvað síst
fram í lesendadálkum dagblaðanna þar
sem örvæntingafullir karlar og konur
vömðu við „rauðsokkufríkum” og
„hryðjuverkastarfsemi” þeirra. Sem
dæmi um þessi skrif er grein séra Benja-
míns Kristjánssonar en þar segir:34
Ungi maðurinn vaknar og við hlið
honum blasir hin ferlega Gilitmttará-
sýnd rauðsokkunnar ... Þessar hrylh-
legu tröllskessur nútímans, sem gráar
fyrir jámum sérþóttans leggja stund á
það framar öllu að þurrka af sér kven-
legan þokka og verða sem líkastar
leiðinlegum karlmönnum ... Þeim
þykir skömm að því hlutverki, sem
Umrœða um réttinn yfir likama sínum var
fyriferðarmikil í baráttunni
skaparinn hefiir útvalið þær tdl, að vera
mæður og hafá þannig aðstöðu til að
verða áhrifamestu uppalendur kyn-
slóðanna landi sínu og þjóð til blessun-
ar. Þær em að því leyti verri en sauð-
kindur, að þær nenna ekki að sjá urn
afkvæmi sín, en vilja guda i öðmm
ábyrgðarminni störfum, sem þær af
skilningsleysi halda að séu merkilegri.
Nokkm síðar sama ár skrifar séra Ar-
elíus Níelsson álíka grein í Morgunblaðið
og segir m.a.35
Og nú er nýjasta nýtt hjá vansælum
konum, sem kalla sig rauðsokkur, að
leita inn á svið stjómmálanna til að
finna þar það, sem viðtöl sálfiæðinga
og piflur lækna hafa ekki megnað að
veita. En varla verða þær fbndvísari á
þeim akri. Stjómmálavafstur veitir
varla mikla hamingju þeim, sem þrá
innst inni ástúð og þökk, hrós og við-
urkenningu.
Greinar þessara guðsmanna endur-
spegla vel þá fordóma sem hafðir vom i
frammi gegn rauðsokkum á þessum
áram. Fordómar þeirra sem fannst
kröfur hreyfingarinnar og aðgerðir alltof
róttækar. Sumum fannst rauðsokkur
kasta rýrð á húsmóðurstarfið og það hlut-
skipti vera gert að engu. Konur sem
starfáð höfðu að kvennréttindum fyrir tíð
rauðsokka spurðu:36 ,Já en stúlkur, af
hveiju komuð þið ekki til okkar, við
eram búnar að segja þetta allt áður”.
Hreyfingin vakti engu að síður for-
vitni og alls kyns kvennaklúbbar og
menningarsamtök sóttust eftir að fá full-
trúa á fundi hjá sér. Erfitt er að segja til
um fýlgi hreyfmgarinnar þar sem ekkert
var skráð niður en meðan starfsemin var
virkust voru um tíu skipulagshópar
starfandi. Virkir félagar hljóta því að hafa
skipt nokkram tugum eða jafnvel örfaum
hundmðum. En viðbrögðin vom oftast
nær neikvæð þrátt fýrir hylli nokkurra
sem trúðu á baráttuna og tóku jákvæða
afstöðu með þeim. Aðrir vildu ganga enn
lengra og hvötm rauðsokkur til að demba
sér út í stjómmálin sem flokksbundinn
hópur.37
Helga Siguijónsdóttir segir að rauð-
sokkur hafi í raun orðið þjóðsaga í lifandi
lífi og heldur áfram:38
Almannarómur var undrafljótur að
gera sér mynd af þeim. Rauðsokka
var karlkona sem hataði karlmenn og
vildi ekkert hafa með böm að gera.
Hún sinnti ekki húsverkum og væri
hún gift neyddi hún vesling eigin-
manninn til að sjá um heimilið. Hún
var ósmekkleg í klæðaburði, mussu-
kona og lopadrasla, gekk á flatbotna
skóm óburstuðum, snyrti sig ekki lét
hár sitt vaxa og greiddi það sjaldan.
Til að kóróna allt saman var þetta
óánægð kona og ófúllnægð bæði sálar-
lega og kynferðislega.
SAGNIR 83