Tímarit Máls og menningar - 01.03.1977, Page 23

Minnisblöð um leynifundi
einn: engar herstöðvar hér á landi. Bjarni Benediktsson gagnrýndi mót-
sögn í þessum málflutningi. Vildi halda því fram, að við mundum ekki
komast hjá því, að hér yrðu herstöðvar, og skipti þá minna máli, hverjir
herverndina hefðu. Brynjólfur Bjarnason benti á eðlismuninn á þessu
tvennu. 5) Greinilegt var, að menn vildu skiptingu í blokkir. Ol. Thors,
Asgeir Asgeirsson, Stefán Jóhann og fl. lýstu því yfir, að þeir vildu fylgja
Vesturblokk. Brynjólfur Bjarnason sagði, að ef við yrðum neyddir til að
fylgja annari hvorri blokk, þá væri greinilegt að menn skiptust hér í
flokka, Asgeir og aðrir vildu fylgja vesmrblokkinni, hann sagðist vilja
fylgja Rússum. En það sem hér væri aðalatriði væri að skiptast ekki í
blokkir, heldur snúa sér alltaf til sameinuðu þjóðanna í félagi. Sá, sem
virtist eiga erfiðast með að dylja ákafa sinn eftir að ganga til samninga
við Bandaríkin, var Asgeir Asgeirsson.
Eftir umræðurnar var samþykktin um opinbera birtingu tekin afmr, og
ákvörðun frestað, gegn mótmælum sósíalistanna.
Fundur 2. nóv. 1945
Ol. Thors lagði fram till. frá sér svohljóðandi: 1.sem svar til stjórnar
Bandaríkjanna. Var þar gengið á snið við báðar orðsendingar sendiherrans.
Utanríkisráðherrann lagði till. fyrir flokkana og óskaði eftir svari frá þeim
sama dag og annaðhvort jái eða neii. Ef breytingartill. kæmu, tæki málið
aldrei enda, og lengur gæti ekki dregist að gefa eitthvert svar. Umræður
urðu ekki, en fulltrúar Framsóknarfl. lýsm yfir því, að þeir gætu ekki gefið
svar fyrr en í fyrsta lagi daginn eftir.
Fundur 5. nóv. 19451
Ol. Thors gat þess í fundarbyrjun, að sendiherra Breta hefði komið á
sinn fund um morguninn og ítrekað það, að Bretar hefðu ekkert á móti
því, að Bandaríkin fengju hér herstöðvar, en bætti hinsvegar við, að stjórn
Breta teldi sjálfsagt, að þessar stöðvar kæmu síðar inn í kerfi hinna sam-
einuðu þjóða. Ráðherrann vildi túlka þetta á þá leið, að Bretar vildu með
þessu sýna, að þeir hefðu ekki haft áhrif á neikvætt svar frá Islands hálfu.
Enginn virtist vilja leggja neina nýja skýringu í afstöðu Breta.
Þá spurðist Ol. Thors eftir svari frá flokkunum við till. sinni frá fyrra
fundi. Alþýðufl. gaf jákvætt svar með skriflegri skýringu á þá leið, að
hann teldi, að í svarinu fælist neitun á viðræðum um long term samninga,
sem Bandaríkin hefðu farið fram á í orðsendingum sínum. Framsóknarfl.
13