Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.12.1988, Qupperneq 69

Tímarit Máls og menningar - 01.12.1988, Qupperneq 69
Aukin menningarbyrði andi hvor á aðra, en með púðri sem dregur ekki nema hálfa leiðina yfir víg- völlinn, þá hafið þið nokkuð góða mynd af deilunni. Þið þekkið ef til vill franska orðtakið: si la vieillesse pouvait — si la jeunesse savait - ef ellin bara gæti - ef æskan bara vissi. Þegar frönskukennarinn okkar útskýrði með uppgerðarbrosi merkingu þessa spakmælis sór ég þess eið að helga mig því verkefni að afsanna setninguna. Mér finnast slík spakmæli vera óhemju íhaldssöm og frekar til að takmarka en útvíkka möguleika manna, en hverj- um er að sjálfsögðu frjálst að hafa sína skoðun á vitsmunaþroska ólíkra kynslóða. Hitt er svo annað mál, að það er ekki lengur í tísku eins og fyrir nokkr- um árum að skoða allt í andstæðum, hugsa í antítesum eða dúalískt eins og það hét þegar menn vildu slá um sig. Flestir eru komnir með litasjónvarp og það er að verða úrelt að hugsa svart-hvítt, svo ég nefni aðeins umræðuna milli þeirra sem eru pólitískt meðvitaðir og þeirra sem eru fagurfræðilega meðvitaðir vegna þess að sú umræða er að mínu mati mest áberandi í bók- menntalífi Dana þessa stundina. Persónulega er ég fylgjandi aðferð sem á góðri dönsku heitir „pick and choose“, og felst í því að plokka sitt lítið af hverju. Um 1980 hafði ég sjálf- ur fengið mig fullsaddan af svokölluðum vandamálabókmenntum, en um leið fannst mér þessar bókmenntir hafa náð mikilvægum árangri í því að fá fleiri bæði til að skrifa og lesa bækur. Það er gott og nauðsynlegt að stílfæra til þess að boðskapurinn nái fram að ganga. Ljóðskáldið Vagn Steen hefur einhvern tímann orðað þetta þannig: Den der fanger fuglen - fanger ikke fuglens flugt. Þess vegna er ég ánægður með að ungu ljóðskáldin skuli aftur farin að hugsa um fagurfræði skáldskaparmálsins. Hins vegar er ég óánægður með að sú stefna að skoða hluti í ljósi sögunnar og vera gagnrýn- inn í hugsun skuli falla í skuggann á 9. áratugnum. Ef við hverfum frá þessari deilu, þá er að sjálfsögðu fjöldi rithöfunda í Danmörku sem ekki er hægt að telja til kynslóðanna rétt á undan eða rétt á eftir Klaus Lynggaard. Fyrst og fremst höfum við mjög stóran hóp sem skrifar einhvers konar raunsæi eða natúralisma með sálfræðilegu ívafi. Þetta byrjaði fyrir rúmum hundrað árum með m.a. I.P. Jacobsen og Herman Bang, og hefur haldið áfram síðan undir mismunandi heitum. I dag má nefna Klaus Rifbjerg, Leif Panduro, Tage Skou-Hansen, Kirsten Thorup, Ditte Cederstrand og 30 aðra sem fulltrúa fyrir þessa hefð, og þið getið fundið hjá Poul Borum eða í uppsláttariti eftir einhvern annan. Ekki síst höfum við ótalmarga módernista, en meðal þeirra má finna flesta mína uppáhaldshöfunda: Per Hojholt, Svend Áge Madsen, Ulla Ryum, Benny Andersen, Cecil Bodker, Villy Sorensen, Peter Seeberg, Sven Holm, Inger Christensen, Dorrit Willumsen o.fl. 459
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.