Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Side 28

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Side 28
í því einu að allir beri jafn skarðan hlut frá borði er einskis virði. Hins vegar er sjálf- sagt að setja þessum hópum svipuð, almenn markmið, þótt þeim sé náð með mismun- andi leiðum. Markmiðin með bókmenntakennslu sem ég setti fram í upphafi voru að efla skilning nemenda á mannlífinu, veita þeim holla afþreyingu og stuðla að málþroska. Ljóst er að meirihluti nemenda (hægferðar- og for- námsnemendur) hefur lítið lesið og er slak- ur í lestri. Þegar litið er á bókmennta- kennslu í framhaldsskólum á síðustu árum sést að hvorki námsefnið né kennsluaðferð- imar henta þessum hópi nemenda. (Eins og áður var tekið fram skipta efni og aðferðir miklu minna máli í kennslu hæfustu nem- endanna, þar sem þeir eru hvort sem er færir um að bjarga sér af eigin rammleik.) í bókmenntakennslu í kjarna hefur lengi tíðkast að kenna bókmenntagreiningu, að- allega frá sjónarmiði nýrýni, og smásögur hafa verið lesnar með það fyrir augum að æfa þessa greiningu. Mér hefur ævinlega þótt orka mjög tvímælis að neyða þessum greiningaraðferðum upp á nemendur sem hafa nánast ekkert lesið. Tímanum, sem varið er í stagl um föflu, fléttu og hvað þetta nú heitir allt saman, held ég að væri betur varið í að lesa. Mér finnst það nefnilega oft verða útund- an að bókmenntir eru fyrst og fremst til að lesa þær, en greining er aldrei annað en aukaatriði. Hafi nemandi ekki komist upp á lag með að lesa bækur er ástæðulaust að eyða tíma í að kenna honum að greina þær. (Það er eins og að tala um dúra, molla og kontrapunkt við þann sem aldrei hefur hlustað á tónlist.) Öllu vænlegra er að leggja áherslu á lestur skáldverka, svo vekja megi áhuga nemenda á lestri. í stað þess að lesa smásagnasöfn sem æfmgahefti fyrir nýrýni eigum við að búa nemendur undir lífið og láta þá lesa heil verk, t.d. verk Halldórs Laxness, þar sem aðaláherslan er á lestur verksins. (Það er með öllu fráleitt að hvergi skuli vera gert ráð fyrir lestri bóka Halldórs Laxness nema þá hugsanlega í lokaáfanga til stúdents- prófs.) Námsmat Þar sem stór hluti nemenda á fullt í fangi með lesturinn ætti hann að vera aðalatriði. En þá er auðvitað spuming hvað á að gera í kennslustundum og hvemig hægt sé að ganga úr skugga um að nemendur hafi lesið verkið. Hér á eftir verða taldar upp nokkrar hefðbundnar aðferðir námsmats í bók- menntum og bent á augljósa galla flestra þeirra. Gallamir felast oftast í því að verið er að mæla eitthvað allt annað en það hvort nemendur hafa lesið bókmenntaverkið. Sé aðalmarkmiðið að nemendur lesi, á náms- matið að hvetja til lestrar og mæla hve duglegir nemendur eru að lesa. Það hlýtur að vera aðalatriði í kennslu þeirra sem lítið hafa lesið, t.d. hægferðarnemenda. Próf: Er rétt að prófa úr bókmenntum? Oft er það svo að verið er að prófa úr einhverju öðm en sjálfu bókmenntaverkinu, t.d. bók- menntasögu, Islandssögu eða kunnáttu í greiningaraðferðum. Gjarna er prófað úr ýmsum þekkingaratriðum, (s.s. „Hver sagði þetta?“; „Hverjum er svo lýst?“) sem e.t.v. tengjast upplifun lesanda fjarska lítið. Sé reynt að láta nemendur taka afstöðu til bókmenntatexta á prófi er yfirferð og mat á slíkum svömm afar tímafrek. 26 TMM 1992:2 J
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.