Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Page 28

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Page 28
í því einu að allir beri jafn skarðan hlut frá borði er einskis virði. Hins vegar er sjálf- sagt að setja þessum hópum svipuð, almenn markmið, þótt þeim sé náð með mismun- andi leiðum. Markmiðin með bókmenntakennslu sem ég setti fram í upphafi voru að efla skilning nemenda á mannlífinu, veita þeim holla afþreyingu og stuðla að málþroska. Ljóst er að meirihluti nemenda (hægferðar- og for- námsnemendur) hefur lítið lesið og er slak- ur í lestri. Þegar litið er á bókmennta- kennslu í framhaldsskólum á síðustu árum sést að hvorki námsefnið né kennsluaðferð- imar henta þessum hópi nemenda. (Eins og áður var tekið fram skipta efni og aðferðir miklu minna máli í kennslu hæfustu nem- endanna, þar sem þeir eru hvort sem er færir um að bjarga sér af eigin rammleik.) í bókmenntakennslu í kjarna hefur lengi tíðkast að kenna bókmenntagreiningu, að- allega frá sjónarmiði nýrýni, og smásögur hafa verið lesnar með það fyrir augum að æfa þessa greiningu. Mér hefur ævinlega þótt orka mjög tvímælis að neyða þessum greiningaraðferðum upp á nemendur sem hafa nánast ekkert lesið. Tímanum, sem varið er í stagl um föflu, fléttu og hvað þetta nú heitir allt saman, held ég að væri betur varið í að lesa. Mér finnst það nefnilega oft verða útund- an að bókmenntir eru fyrst og fremst til að lesa þær, en greining er aldrei annað en aukaatriði. Hafi nemandi ekki komist upp á lag með að lesa bækur er ástæðulaust að eyða tíma í að kenna honum að greina þær. (Það er eins og að tala um dúra, molla og kontrapunkt við þann sem aldrei hefur hlustað á tónlist.) Öllu vænlegra er að leggja áherslu á lestur skáldverka, svo vekja megi áhuga nemenda á lestri. í stað þess að lesa smásagnasöfn sem æfmgahefti fyrir nýrýni eigum við að búa nemendur undir lífið og láta þá lesa heil verk, t.d. verk Halldórs Laxness, þar sem aðaláherslan er á lestur verksins. (Það er með öllu fráleitt að hvergi skuli vera gert ráð fyrir lestri bóka Halldórs Laxness nema þá hugsanlega í lokaáfanga til stúdents- prófs.) Námsmat Þar sem stór hluti nemenda á fullt í fangi með lesturinn ætti hann að vera aðalatriði. En þá er auðvitað spuming hvað á að gera í kennslustundum og hvemig hægt sé að ganga úr skugga um að nemendur hafi lesið verkið. Hér á eftir verða taldar upp nokkrar hefðbundnar aðferðir námsmats í bók- menntum og bent á augljósa galla flestra þeirra. Gallamir felast oftast í því að verið er að mæla eitthvað allt annað en það hvort nemendur hafa lesið bókmenntaverkið. Sé aðalmarkmiðið að nemendur lesi, á náms- matið að hvetja til lestrar og mæla hve duglegir nemendur eru að lesa. Það hlýtur að vera aðalatriði í kennslu þeirra sem lítið hafa lesið, t.d. hægferðarnemenda. Próf: Er rétt að prófa úr bókmenntum? Oft er það svo að verið er að prófa úr einhverju öðm en sjálfu bókmenntaverkinu, t.d. bók- menntasögu, Islandssögu eða kunnáttu í greiningaraðferðum. Gjarna er prófað úr ýmsum þekkingaratriðum, (s.s. „Hver sagði þetta?“; „Hverjum er svo lýst?“) sem e.t.v. tengjast upplifun lesanda fjarska lítið. Sé reynt að láta nemendur taka afstöðu til bókmenntatexta á prófi er yfirferð og mat á slíkum svömm afar tímafrek. 26 TMM 1992:2 J
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.