Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Síða 100

mannlega tilvistarefa. Spurt er: hvað vil ég með
lífinu, hvaða leið á að velja, hverju að hafna
o.s.frv.? Markmiðið með ferðalaginu er að finna
sína réttu leið. Spumingin er bara hvort við
höldum ekki sífellt áfram að koma að krossgöt-
um.
Sjálfsleit Ijóðmælandans er knúin áfram af
lífsþrá. Hún stígur því út í dans sögunnar, kval-
anna, ástarinnar og efans. Alls þess sem hefur
leitað á manneskjuna í gegnum aldirnar. Hún
skapar sjálfa sig að nýju með því að ganga inn
í óreiðu tímans og verða hluti af sögunni. Um
leið rennur hún saman við hinn eilífa, sískap-
andi kraft náttúrunnar. Konan reynir að virkja
þennan mátt til sköpunar.
Máttur konunnar liggur ekki í heimi dagsins.
Þeim heimi tilheyra húsið, börnin, elskhuginn,
skyldustörf og hin daglega lífsbarátta. Það er í
heimi næturinnar, hins forboðna, sem sköpun-
armátturinn flæðir. Þar em orðin veidd, konur
elskaðar, þar geisla lendamar stinnu. Konan
virkjar þar mátt sinn með erótískum krafti
„komdu / finndu blossann / í líkama þeirra / í
líkama mínum / blossann sem geymist / í and-
artakinu / alltaf‘. Blossinn tengist frjósemi
lendanna — þar á sköpunarmáttur kvennanna
upptök sín. Frjósemin er hluti af náttúruhring-
rásinni og um leið hluti af þeim krafti sem liggur
allri sköpun að baki.
Ástin er það afl sem leysir sköpunarmáttinn
úr læðingi. Þessi ást sem ákallar, krefst fóma og
sjálfsleitar er ást milli kvenna. Elskhugarnir eru
hinsvegar andlitslausir og em ýmist farnir eða
sofandi. Þeir ríkja í heimi dagsins og standa því
mjög líklega fyrir afl dauðans — doðann sem
heldur sköpuninni niðri.
Látna konan, sem verður þess valdandi að
ljóðmælandi bókarinnar leggur af stað í ferð
sína, elskar of mikið til að liggja í gröfinni. Hún
minnist þess þegar hún var enn á lífi og konan
sem nú lemur steðjann við blámálaða húsið
kom til hennar, kyssti hana, fór höndum um
líkama hennar og kveikti ást hennar. Hún vill að
þær stígi saman á ný lífsvalsinn mjúka í fjar-
lægðina handan allra læsinga og skráa. Hún
manar hana til að leggja frá sér steðjann og
hætta að smíða lykla að húsi sem löngu er
hmnið. Hún vill að hún kasti hefðinni, fortíð-
inni, þori að vera til. Hún hvetur hana til að
bregða yfir sig huliðshjálmi aldanna og fljúga
fijáls á vit ástarinnar:
veltu þér
í döggvotu grasi
klakahallarinnar
þar sem vegvilltar konur
gefa tunglinu
nekt sína og vökva
hver annarri
fullnægju ástarinnar
hver annarri
mínútuna sem lifir
gærdeginum
áhyggju morgundagsins
vertu heit
í klakahöllinni hafa vegvilltar konur gefið hver
annarri ást í gegnum aldirnar. Þetta em konur
sem hafa villst af leið vanans inn í heim nætur.
Þær spegla sig í hverri annarri og læra þannig
að þekkja mátt sinn og megin. En konan í hús-
inu heyrir ekki þessi köll ástarinnar. I stað þess
reynir hún (eða ljóðmælandinn) að finna sína
eigin leið. Hún leggur af stað undir gömlu tungli
á vit sléttunnar löngu.
Leitin að sléttunni löngu
Konan velur sína eigin leið en gengur þó í raun
troðnar slóðir. Ferðin er ekki skipulögð hjá
henni heldur er galdrahugsunin þar enn að baki.
Hún rennur saman við flæði tímans. Þegar lagt
er af stað í ferðalagið þarf maður að vera tilbú-
inn að kafa djúpt — fara alla leið til upphafsins
(hvar svo sem það nú er). Við fylgjum konunni
niður í heim goðsögunnar. Þar bíða hennar próf-
raunir. Hún þarf að komast framhjá dvergnum
með ungmeyjarbrosið og menið um hálsinn
98
TMM 1992:2