Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Qupperneq 108

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Qupperneq 108
hug sinn allan; og stundum, einkum í prósa- ljóðunum, gerir hann akkúrat þetta, segir okkur sögu, miðlar okkur reynslu sem oft er framandi en þó gamalkunn, eins og þegar hann lýsir því hvernig það er að kaupa sér föt í borginni Zagr- eb(10). Til að öðlast kjark til að kaupa sér ódýr en falleg jakkaföt í borginni Zagreb þarf að eiga önnur og hrein fyrir. Að versla er ekki öllum gefíð. Þegar borin er upp spuming um ákveðna stærð er ekki endilega ljóst hvað við er átt því mælieiningar em eins margar og fólkið. A meðan afgreiðslukonan notar óskiljanleg orð yfir jafn sjálfsagða hluti og buxur og jakka og magra líkamsbyggingu, horfi ég út um gluggann. (...) Og ljóðið endar á þessari heimspekilegu hugsun í anda Stefáns Harðar: „En eftir að hafa klæðst fötum frá ákveðnum stað er maður ekki lengur á sama stað.“ Oftar er trúnaðartónninn þó blekking, tælir rnann inn í ljóð, lætur mann halda að þar rati maður um allt og svo villist maður og kemst ekki út. Það er sérkennilega súrrealískur blær á prósaljóðinu „Ansjósur“ (15) þó að þar sé, að því er virðist, sagt ótvírætt frá ákveðnu atviki, og málfarið er upphafið eins og á hátíðlegri þýðingu frá fyrri hluta aldarinnar: „Ég kannast við yður herra. Það var áður en ég hóf hér störf að ég sá yður borða hér. (...) Vegna þess hve tónlistin var lágt stillt það kvöld, heyrði ég til yðar þegar þér pöntuðuð matinn og svo aftur þegar maturinn var kominn á borðið. (...)“ Ennþá villugjarnari er heimur ljóða eins og „Um fetjumann“, „Bíóferðin“ og „Hin ósýni- legu“, en alltaf er tónninn sá sami, hlýr, feimn- islegur, stundum afsakandi. Blekkjandi á óvæntan og vekjandi hátt þegar best tekst til. Eins og sjá má á dæmunum hér að framan er ljóðmál Braga yfirleitt óbrotið. Þar eru oft sögð mikil tíðindi á sjálfsagðan hátt eins og skáldin eru þekkt fyrir í Suður-Ameríku. Margræðni ljóðanna nær hann ekki með viðlíkingum, ágengum myndhverfíngum eða langsóttum lýs- ingarorðum heldur tærum einfaldleika. Frá- sagnir ljóðanna eru í beinum myndum og vísa þá fyrst út fyrir sig eða birta lesanda aðra merk- ingu þegar hann kýs það. Samanber fyrsta Ijóð- ið, „Smyrsl“ (hér að ofan), þó að önnur lína þess bendi á leið. En frá þessu eru undantekningar. Til dæmis er gengið inn í fortíðina eins og hús í ljóðinu „Fortíðin“ (26): Forstofan: inngangur að sögu greinamerkjalausri og nokkum veginn óhæfri til lestrar. Gestasalemið vekur manni óhug því hvað er þar að finna? Er það nothæft sem hreinlætisaðstaða? Innri herbergi hýsa mánuði ár og önnur verðmæti. Stofan meðal annars viðtalsbók við Tómas. Hér hafa ófáir lært að koma öðmm á óvart og svona lítur fortíðin út; alltaf jafn gaman að koma og hreyfa ekki við neinu; leyfa sígarettunum í silfursknninu að þoma. Hinu skjálfhenta samhengi að gera portrett af sér. Langmest er um hefðbundin skáldleg tilþrif í ljóðinu langa sem heitir „Spiladósin“ (35-39), torræðu ljóði og að ýmsu leyti ólíku öðru í bókinni. Þar eru eftirminnilegar líkingar; menn sem bíða aðgerðalausir eftir lukkunni standa „tómhentir eins og gluggalausar vöruskemm- ur“; og talað er um hið „blómlega gróðurleysi" verslunargatna! Fjarlægari eru hinir „glaðbeittu klósettfingur“ eða „hinn sjóblauti bænahern- aður“, og ljóðið í heild er ekki eins gott og það er langt. Áður var sagt að list Braga væri að segja flókna hluti blátt áfram. Kannski er hann hér að segja mjög hversdagslega hluti úr því hann grípur til flókinna orða og líkinga. „Spiladósin“ er seint í bókinni og þar finnst mér hún slappast dálítið, fyrir utan „Hótellykil 106 TMM 1992:2
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.