Skagfirðingabók - 01.01.1970, Side 25

SÍBASTA AFTAKA í SKAGAFIRÐI
Síðan segir Gísli frá því, er Ingibjörg var frá lífi dæmd og Vig-
fúsi sýslumanni Scheving boðið að láta aftaka hana.1 Þorleifur nokkur
Andrésson var skikkaður böðull, og fríaði hann sig með því frá hýð-
ingu, sem hann hafði unnið til vegna barneignarmáls og e. t. v. einnig
þjófnaðar. „Eigi bjóst Ingibjörg vel við dauða sínum. Freistaði þó
Pétur prestur á Miklabæ, Pétursson .... oft að telja um fyrir henni, en
vann ekki á.2 Kenndi hún sýslumanni um dóm sinn. Hafði hann þó
ritað út fyrir hana og beiðzt konungs mildi á refsingu hennar, en að
vettugi. Ingibjörg reykti pípu sína hinn sama dags morgun og hún
skyldi af takast, og ei sáu menn bilbug á henni. Kom þá Pétur prestur
til hennar og ræddi um fyrir henni, þar sem hún sat á hlóðarsteini í
eldhúsi og reykti, og kom svo, að hann fékk að leiða hana út og á hest.
Fékk hann þá og loks snúið henni á leið til aftökustaðarins með en-
um kristilegustu umtölum, að Pétur prestur sagði svo síðan, að hún
væri sanniðrandi og hann vænti henni miskunnar fyrir líkn drottins.
Leiddi hann hana síðan á höggstokk að bæn hennar, og sagðist hann
hafa það næst sér tekið á ævi sinni .... Hjó Þorleifur hana, og tókst
það liðlega. Er það síðan að orðum haft eftir Þorleifi: „Fór nú ekki
nógu vel, sýslumaður góður?" Hann var síðan böðull kallaður, og
sagði það oft síðan, að fyrir þætti sér lítið að höggva menn".3
Lengra nær ekki frásögn Gísla af þessum atburðum. Verður nú vik-
ið að öðrum heimildum, sem handbærar eru, þ. e. Dómabók Skaga-
fjarðarsýslu, Lögþingisbókinni og dómsorði Hæstaréttar Dana. Um
sjálfa aftökuna hefur ekki önnur heimild fundizt en frásögn Gísla.
Að lokum verður bætt við því litla, sem tekizt hefur að grafa upp
um Ingibjörgu þessa og feril hennar.
Þá er fyrst að víkja að Dómabókinni.
1 Vigfús Scheving (f. 1735, d. 1817) var sýslumaður Skagfirðinga 1772—
1800.
2 Pétur Pétursson (f. 1754, d. 1842) vígðist til Miklabæjar 17. maí 1787,
eftir hvarf síra Odds Gíslasonar.
3 Gísli segir ennfremur: „Það var löngu síðar, að Espólín sýslumaður hinn
fróði hafði Hegranesþing, að hann bauð höfðingjum syðra Þorleif fram að
taka þau af Bjarna og Steinunni frá Sjöundá, en ei var það þegið og hafður
þó miklu meiri kostnaður fyrir."
23