Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1982, Blaðsíða 9

MÚLAÞING
7
nokkur ár, lærði spænsku af bókum og talplötum og las spænsk rit.
Hann hafði frábært málskyn, gaman af orðum og gleymdi held ég aldrei
orði, sem hann hafði einu sinni lært. Hann varð sjálfbjarga í nokkrum
erlendum tungum og skynjaði sérkenni hvers máls, hljóm, hrynjandi og
byggingu af miklu næmi, einnig skyldleika þeirra innbyrðis. Mér er
minnisstætt frá unglingsárum er hann eitt sinn eyddi mörgum kvöldum
í að brjótast orðabókarlaust í gegnum skáldsögu á hollensku og var
engin leið að slíta hann frá henni fyrr en hann var búinn með hana. Ekki
var það þó efni sögunnar, sem heillaði hann, heldur var honum hugleik-
ið að átta sig á hvernig háttað væri skyldleika hollenskunnar við þýsku,
ensku og Norðurlandamál. Mörgum áratugum seinna reyndi hann af
hugkvæmni og talsverðri mælsku, en litlum árangri, að gera mér ljósan
greinarmuninn á einhverjum orðum og setningum úr daglegu máli á
tékknesku, rússnesku og einum tveim júgóslavneskum málum eða mál-
lýskum. Ekkert þessara mála hafði hann beinlínis lært, en komið sér
upp dálitlum orðaforða úr þeim á ferðalögum og úr bókum. Fyrir 2—3
árum sendi hann mér alllanga skrá yfir orð úr írsku (gelisku), sem hann
hafði einhversstaðar tínt saman og taldi samstofna íslenskum orðum.
Þótt áhugi Kormáks á ýmsum hugðarefnum dvínaði með tímanum,
nægði hann ævinlega til að byggja upp talsvert haldgóða þekkingu á
viðkomandi sviði. A öðrum efnum hélst áhuginn ófölskvaður alla tíð, til
dæmis á íslenskum forn- og miðaldabókmenntum og íslenskri og er-
lendri sögu. Hann mundi ógrynni af sögulegum atriðum, ártöl, nöfn og
atburði, og hafði ákaflega næma tilfinningu fyrir sögulegum úrslita-
stundum og krossgötum söguþróunarinnar.
Við Kormákur hittumst fyrst í vegavinnutjöldum í Jökufdalsheiði
sumarið 1934. Af kynnum okkar þar spratt vinátta, sem entist meðan
báðir lifðu án þess að nokkurn tíma bæri skugga á, þó oft liði langt milli
funda. Ur því var bætt með löngum bréfum svo sem einu sinni eða
tvisvar á ári. í bréfum hans, sem mörg voru ákaflega skemmtileg,
kenndi margra grasa; m. a. flutu með ljóð og vísur af margvíslegu tagi.
Kormákur fékkst ekki mikið við að yrkja, helst bar við að hann setti
saman eitthvert skop og spé til að stytta sér og öðrum stundir. Sumt af
þessu var býsna grátt og illskeytt, ef sá gállinn var á honum, en oftast
þó græskulaust gaman sem hæfði stað og stund en var ekki ætlað til
langlífis. Og aldrei hefði honum komið til hugar að telja sig skáld. Samt
setti hann saman fáein erindi og kvæði, sem ekki voru af áðurnefndum
toga spunnin. Þau eiga það eitt sameiginlegt að hafa orðið til á skammri
stund, sprottið fyrirvaralaust upp úr djúpum hugans, og hann reyndi