Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1997, Page 48

Múlaþing
r
Síðasti bóndinn og vinnumaður hans
Björn Sveinsson, sem lengi var bóndi á Dallandsparti í Húsavík, bjó í
Álftavík 1899-1900. Eftir að hann fluttist í Part og víkin lagðist í eyði
höfðu ýmsir umboð fyrir jörðina, t.d. Jón Arnesen á Seyðisfirði o.fl., en
ekki er þeim sem þetta skrifar kunnugt um eignarhald.
Þegar þessi kálfasaga gerðist hafði umboðið Jónas Gíslason, bróðir Þor-
steins ritstjóra og skálds. Jónas bjó þá á Nesi í Loðmundarfirði, mjög vel
látinn maður. Hann lánaði túnið í Álftavík til slægna eða sló það sjálfur.
Eitt sinn flutti hann þangað þrjá kálfa á bát til hagagöngu um sumarið.
Síðast bjuggu í Álftavík Guðmundur Pálsson frá Litluvík og kona hans
Ragnhildur Hjörleifsdóttir ættuð norðan úr Hróarstungu 1903-1904 og fluttu
þaðan til Litluvíkur skv. ábúendatali í „Búkollu“. í skrifi Halldórs Pétursson-
ar og Sigurðar Sveinssonar segir hinsvegar að þau hafi verið á Álftavík 1906-
1907. Ég hef meiri trú á að réttara sé tilgreindur ábúðartími í „Búkollu“ og
að Álftavík hafi farið endanlega í eyði 1904.
En hvað sem því líður segir Halldór frá búskaparlokum þeirra hjóna þann-
ig:
Síðasti ábúandi var Guðmundur Pálsson frá 1906-07. Ekki varð lengra í
veru Guðmundar, því hann veiktist og varð að fara á spítala. Konan fór þá
norður að Dallandi með börnin og kúna.
Hjá þeim hjónum var vinnumaður, Geirmundur Magnússon (Benonísson-
ar) frá Kjólsvík (f. á Glettinganesi). Hann passaði kindurnar í Álftavík, fór á
milli daglega og bar heyið handa kúnni á bakinu norður í Dalland. Þetta er
líkara ævintýri en sannri sögu og sagan enn ótrúlegri þeim sem sjá þessa leið.
Því má bæta við að einungis tveir dagar féllu úr um veturinn að hann fór ekki
á milli.
Milli Dallands og Álftavíkur eru að vísu ekki nema tæplega þriggja km
flöt lína skv. korti, en á leiðinni er 420 m hár fjallgarður, skv. hæðarlínum á
korti, mjög brattur fjallgarður, einkum Álftavíkur megin.
Bær, fjós og fjárhús hafa þá verið uppistandandi í Álftavík og heyið nátt-
úrlega þar. Geirmundur hefur lagt af stað suður eldsnemma á morgnana og
hleypt út fénu, haft auga með því daglangt, ekki síst við sjóinn þar sem víða
er flæðihætt, og gengið síðan yfir fjallið með kúapokann á bakinu að kvöldi.
Geirmundur lenti síðar upp í Hjaltastaðaþinghá þar sem hann var með-
hjálpari í Hjaltastaðakirkju 40 ár.
Hann var ókvæntur og barnlaus vinnumaður öll fullorðinsár.
Að mestu eftir Halldór Pjetursson
46