Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1997, Blaðsíða 97

„Austurland
ég þrái þig“
að er ungur menntamaður, sem svo
kveður á leið heim til Austurlands um
sólstöður og Jónsmessu árið 1906, og
ljóðið heitir „Á leið úr skóla”. Hann heitir
Lárus Sigurjónsson og hefur fám dögum
fyrr, þann 16. júní, lokið guðfræðiprófí frá
Prestaskóla Islands með I. einkunn.
Ekki mun þó hugur hans stefna til
prestskapar að sinni því ráðinn er hann í að
sigla til Danmerkur að hausti, stunda nám í
Askov og búa sig þannig undir kennara-
starf heima á Fróni. Ljóðið, sem honum
verður á munni, er þögult um fram-
tíðaráform hans, en það tjáir okkur fögnuð
hans, að stórum áfanga loknum og ást á
þeirri fósturjörð, er brosir við honum í
sumarskrúða.
En nú skulum við víkja um hríð úr götu
þessa glaða, unga manns og láta hann einan
um hugrenningar sínar og drauma á leið
heim til Austurlands umvafmn birtu og
fegurð sólmánaðarins 1906 en leita á vit
ritaðra heimilda og prentaðra í þeirri von
að fregna ögn af uppruna hans og högum.
Hinn 10. desember árið 1817 fæðist
búandi hjónum á Eyvindará í Eiðaþinghá
sonur. Hjónin eru Stefán Jónsson og
Sigríður Ingimundardóttir, síðar á Bergi,
hjáleigu frá Egilsstöðum á Völlum.
Tveimur dögum síðar er sveinn þessi vatni
ausinn og hlýtur nafnið Jón í heilagri skím
og það er að sjálfsögðu síra Björn
Vigfússon á Eiðum sem veitir honum
inngöngu í söfnuð kristinna manna.
En nú skulum við færa okkur ögn um
set á Héraði, víkja okkur um leið áratug
fram í tímann, og líta við á prestsetrinu
undir Ási í Fellum. Hinn 24. ágúst 1827
þiggur meybam, fætt tveim dögum fyrr,
skírn af prestinum þar, síra Pétri Jónssyni,
og hlýtur nöfnin Guðrún Lára. Móðir
hennar heitir Katrín Þorleifsdóttir og er úr
Reyðarfirði en faðirinn Þórður Guð-
mundsson úr Fljótsdal, sonur Sögu-
Guðmundar, ógift vinnuhjú á prestsetrinu.
Einar prófastur Jónsson hinn ættfróði segir
í fræðum sínum almenning hafa talið síra
Pétur föður stúlkunnar og bætir við, að
Guðrún Lára Þórðardóttir væri greindar-
kona. En hvort sem Þórður vinnumaður
var faðir bamsins eða ekki er það reynd, að
leiðir hans og Katrínar Þorleifsdóttur lágu
95