Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1997, Page 128

Múlaþing
Guðmundur í Fossgerði
maður Jórunnar Brynjólfsdóttur, sem áður
er getið og í full 50 ár bjó í Hnefilsdal, er
fæddur þar og uppalinn, var og með helstu
bændum á Ut-dal. Fróður maður á foma
vísu og fommannlegur ásýndum, fastur í
lund og annálaður kraftamaður. Hann varð
afargildvaxinn á efri áram, og komst kista
hans eigi inn um dyr kirkjunnar í Hofteigi,
enda var baðstofan í Hnefilsdal rofin, svo
líkið kæmist þaðan. Var hann og nær eigi
farinn að komast upp eða ofan baðstofuupp-
gönguna fyrir þrengslum (f. 30. okt. 1818,
d. 28.jan. 1893).- Hávarður bróðir hans var
og karlmenni. Hann bjó á Gauksstöðum og
gekk sjálfur á Randarhús á vetrum hverju
sem viðraði. En það var þó löng leið og erf-
ið í ófærð. Hávarður var kerskinn og herm-
di eftir hverjum manni. Var þó eigi vem-
lega listfengur á það; olli það honum og eigi
óvinsælda. Hann dó í Hnefdsdal hjá Guð-
mundi syni sínum 15. maí 1900. Magnús
faðir Hávarðar flutti og með honum í
Gauksstaði. Bjuggu þeir feðgar þar báðir
fyrstu árin og bygðu hús öll. Aður höfðu
þeir Hnefdsdalsbændur heyjað þar nokkuð
á sumrin og hirt þar skepnur að vetrinum.
Guðmundur Arnason, faðir Magnúsar í
Hnefdsdal, bjó á Glúmsstöðum í Fljótsdal.
Út úr missætti við Vigfús prest Ormsson
flutti hann til Magnúsar sonar síns 1814, og
þar andaðist hann 19. sept. 1842, 84 ára.
Launsonur Guðmundar við Valgerði Gunn-
laugsdóttur var Snorri, er fyrst gjörði bæinn
í Fossgerði, dverghagur maður (f. á Vað-
brekku 17. maí 1816, d. í Fossgerði 14. maí
1868), faðir Guðmundar, sem þar býr nú.-
Jón Jónsson á Skjöldólfsstöðum hefur og
verið einn af merkustu bændum dalsins síð-
an 1875, en seldi jörðina og brá búi 1906,
enda gamall orðinn (f. á Kóreksstöðum í
Hjaltast.þinghá 3. júlí 1825). Hann var hár
vexti og gildur að því skapi, herðamikill og
reyndur að burðum. Mátti venjulega sjá þar
mann mikinn á hlaði, er sást heim að
Skjöldólfsstöðum, því Jón bóndi var manna
gestrisnastur og þegar til taks að fagna gest-
um sínum, er þá bar að garði.- Jökuldals-
hreppur var sameinaður við Hlíðarhrepp til
vorsins 1887, að skifti komust á samkvæmt
landsh.brjefi dags. l.des. 1886. Erþaðeitt
hið mesta nytjaverk, sem unnið hefur verið
sveitinni, er Gunnlaugur bóndi Snædal A
Eiríksstöðum tjekk komið því í kring, því
ókleift var að koma á nokkurri veralegri
samvinnu fyrir því, hvað staðhættir vora
erfíðir. Gunnl. var efnilegur bóndi og nýtur
maður, en naut skamma hríð við,- Sveinn
Magnússon á Hákonarstöðum var og einn
helsti bóndi dalsins á sinni tíð. Hann var
fæddur í Brattagerði 14. febr. 1832. Björg
móðir hans var systir Óla Eiríkssonar, er
alla æfi var í Merki, góður búþegn og
drenglundaður (f. 1. jan. 1805, d. 26. júní
1862). Arið áður en askan fjell var Sveinn
í húsmensku á Hákonarstöðum í neðri bæn-
126