Jón á Bægisá - 01.11.2000, Blaðsíða 44

Karen Blixen
„Fiskurinn,“ segir hann, „er sú lífvera sem hvað vandlegast og ná-
kvæmast er sköpuð í mynd Guðs. Allt miðar að velferð hans, og af þessu
má draga þá ályktun að hann beri sig einsog Hann hefur til ætlast.
Maðurinn getur aðeins borið sig um á jörðinni og er bundinn henni.
Þó styður jörðin hann einungis undir smáum skósólum hans; sjálfur
verður hann að bera þunga sinn og andvarpa undir honum. Af tali
gömlu fiskimannanna hefur mér skilist að hann verði sí og æ að ganga
um hæðir þurrlendisins; það getur hent sig að hann velti ofan af þeim
og þá mætir jörðin honum af fullri hörku. Jafnvel fuglarnir, sem hafa þó
vængina; ef þeir þroyta ekki flug sitt bregst þeim himinninn sem þeim
er ætlaður, og þeir hrapa.
Okkur fiskum er haldið uppi og við studdir á alla vegu. Við troystum
fyllilega á efnið sem við hrærumst í. Við syndum í allar áttir, og hvert
sem við stefnum, lætur hinn mikli vatnsveggur undan, af einskærri virð-
ingu fyrir dyggðum okkar.
Engar hendur höfum við, svo ekkert getum við byggt, og aldrei freist-
ar okkar heimskulegur metnaður til að breyta því sem fyrirfinnst í ver-
öld Guðs. Við sáum ekki og erfiðum ekki: þessvegna fara engin áform
okkar úr böndum og engar vonir bregðast. Hinir mestu á meðal okkar
hafa í djúpunum fundið hið algera myrkur. Og mynstur alheimsins sjá-
um við auðveldlega, því við horfum á það neðan frá.
Við berum með okkur, á þessum sundferðum okkar, vitund um at-
burðarás sem er einstaklega vel til þess fallin að sanna okkur þau forrétt-
indi sem okkur eru ætluð, og til að viðhalda samkenndinni. Þetta þekk-
ir maðurinn einnig, en í samræmi við þá barnalegu skynjun á hlutum
sem venja er með hann, er allur hans skilningur gruggaður. Ég skal lýsa
þessu fyrir þér.
Þegar Guð hafði skapað himin og jörð, olli jörðin honum sárum von-
brigðum. Maðurinn, sem gat fallið, fóll næstum samstundis, og með hon-
um allt sem á þurru landi var. Og Guð iðraði þess að hann hafði skapað
manninn og skepnur þurrlendisins og fugla himinsins.
En fiskurinn féll ekki, og fellur aldrei, því hvert eða hvernig ættum
við að falla? Svo Herrann leit hlýlega til fiskanna sinna og það veitti
honum huggun að sjá þá, því þeir einir meðal allrar sköpunar höfðu ekki
brugðist honum.
Hann ákvað að launa fiskunum í hlutfalli við gildi þeirra. Og allar
uppsprettur hinna miklu djúpa voru opnaðar og gluggar himinhvolfs-
ins voru opnaðir og vatnsflóð urðu á jörðinni. Og vötnin héldust og juk-
ust, og allar mishæðir undir öllum himninum huldust. Og vatnið ríkti
enn víðar og allt hold sem á jörðinni bjó mætti dauða sínum, bæði fugl-
42
á . — TÍMARIT ÞÝÐENDA NR. 5 / 2000