Jón á Bægisá - 01.11.2000, Blaðsíða 67
Sögumaðurinn Naftalí og hesturinn hans
„Ég gæti ekki lifað án þeirra," sagði Naftalí.
I þessu samtali þeirra spurði Naftalí líka hvaðan rithöfundarnir
fengju allar sögurnar, og Reb Zebulun svaraði: „í fyrsta lagi gerast marg-
ir undarlegir hlutir í veröldinni. Ekki líður sá dagur að ekki gerist eitt-
hvað óvenjulegt. Og svo eru til rithöfundar sem skálda svona sögur
upp.“
„Búa þær til?“ spurði Naftalí furðulostinn. „Ef það er tilfellið eru þeir
lygarar."
„Þeir eru ekki lygarar," svaraði Reb Zebulun. „I raun og veru getur
mannsheilinn ekki fundið neitt upp. Stundum les ég sögu sem mér virð-
ist fullkomlega ótrúverðug, en svo kem ég einhversstaðar og heyri að þar
hafi slíkir hlutir raunverulega gerst. Heilinn er skapaður af Guði, og
ímyndanir og hugsanir mannsins eru líka verk Guðs. Jafnvel draumarn-
ir koma frá Guði. Ef eitthvað gerist ekki í dag, gæti það auðveldlega gerst
á morgun. Ef ekki í þessu landinu, þá í hinu. Heimarnir eru óteljandi, og
það sem gerist ekki á jörðinni, getur gerst í öðrum heimi. Hver sá sem
hefur augu og eyru, hann safnar í sarpinn nógu mörgum sögum til lífs-
tíðar, og til að segja börnum sínum og barnabörnum."
Þetta sagði Reb gamli Zebulun, og Naftalí hlustaði opinmynntur á
hann.
Loks sagði Naftalí: „Þegar ég verð fullorðinn, ætla óg að ferðast til
allra borganna, bæjanna og þorpanna, og ég ætla að selja sögubækur al-
staðar, hvort sem það borgar sig eða ekki.“
Naftalí hafði einnig ákveðið dálítið annað - að verða rithöfundur sem
skrifaði sögubækur. Hann vissi vel að til þess þyrfti hann að læra, og af
öllu hjarta einsetti hann sér að læra. Hann fór líka að hlusta nánar á það
sem fólk sagði, hvaða sögur það sagði og hvernig það sagði þær. Hver og
einn hafði sinn eigin talsmáta. Reb Zebulun sagði við Naftalí: „Þegar
dagur er liðinn, þá er hann horfinn. Hvað verður eftir af honum? Ekkert
annað en saga. Ef sögur væru ekki sagðar eða engar bækur væru skrifað-
ar, þá mundu mennirnir lifa einsog skepnurnar, fyrir einn dag í einu.“
Reb Zebulun sagði: „Við lifum í dag, en á morgun heyrir þessi dagur
sögunni til. Öll veröldin, allt mannlífið, er ein löng saga.“
III
Tíu ár liðu. Naftalí var nú orðinn ungur maður. Hann var hávaxinn og
grannur, Ijós á hörund, svarthærður og bláeygur. Hann hafði lært mikið
í skólanum og var líka afbragðs hestamaður. Hryssa Zeligs hafði eignast
fola og Naftalí rak hann til beitar og tamdi hann. Hann kallaði hann
d .ýSagrdiá - Syndaflóðið kemur eftir okkar dag
65