Jón á Bægisá - 01.11.2000, Blaðsíða 68

Isaac Bashevis Singer
Sokka. Sokki var glaðlyndur foli. Á sumrin þótti honum gott að velta sór
í grasinu. Hnegg hans var bjart einsog bjölluhljóð. Stundum þegar Naftalí
þvoði honum og kembdi og kitlaði hann á makkanum, gaf Sokki frá sér
hljóð sem líktist hlátri. Naftalí reið honum berbakt einsog kósakki. Þegar
hann fór um markaðstorgið á Sokka, hlupu bæjarstúlkurnar að gluggun-
um til að horfa út.
Að nokkrum tíma liðnum smíðaði Naftalí sér vagn. Hann fókk hjólin
hjá Leib járnsmið. Naftalí hlóð vagninn öllum þeim sögubókum sem
hann hafði safnað gegnum tíðina, og ók hesti sínum og vörum til nær-
liggjandi bæja. Naftalí keypti svipu, en hann sór þess dýran eið að hann
mundi aldrei nota hana. Það þurfti ekki að dangla í Sokka, og ekki
einusinni að láta svipuna hvína við eyru hans. Hann dró þessa léttu
vagnfylli af bókum auðveldlega og einbeittur. Naftalí sat sjaldan í ekils-
sætinu, en gekk með hestinum sínum og sagði honum sögur. Sokki reisti
eyrun þegar Naftalí talaði við hann, og hann var viss um að Sokki skildi
hann. Stundum, þegar Naftalí spurði hvort honum hefði líkað sagan,
hneggjaði hann, stappaði niður fæti eða sleikti eyrað á Naftalí, einsog til
að scgja: „Já, ég skil.“
Reb Zebulun hafði sagt honum að dýrin lifðu bara fyrir einn dag í einu,
en Naftalí var þess fullviss að þau hefðu líka minni. Sokki mundi veginn
oft betur en hann sjálfur. Naftalí hafði hoyrt sögu af hundi sem hafði villst
frá húsbændum sínum á langferð, og mánuðum eftir að þeir höfðu kom-
ið heim án síns ástkæra hunds, þá birtist hann. Hundurinn fór yfir hálft
Pólland til að komast aftur til eigenda sinna. Naftalí hafði heyrt svipaða
sögu af ketti. Sú staðreynd að dúfur flugu óravegu til varpstöðva sinna,
var öllum kunn. I þá daga voru þær oft notaðar til að fara með bréf. Sumt
fólk kallaði þetta minni, aðrir nefndu það eðlisávísun. En hverju skipti
hvað það var kallað? Dýrin lifðu ekki bara fyrir daginn í dag.
Naftalí ók bæ úr bæ, hann staðnæmdist oft í þorpunum og seldi sögu-
bækurnar sínar. Alstaðar elskuðu börnin Naftalí og Sokka, hestinn hans.
Þau komu með allskyns góðgæti að heiman handa Sokka - kartöfluhýði,
gulrófur og sykurmola - og í hvert sinn sem Sokki fékk eitthvað að éta,
veifaði hann taglinu og hristi hausinn, sem þýddi: „Þökk fyrir.“
Ekki voru öll börnin farin að lesa, og Naftalí safnaði minni börnunum
í vagninn og sagði þeim sögu, stundum sanna og stundum tilbúna.
Hvar sem Naftalí fór, heyrði hann allskyns frásagnir - um djöfla,
dökkálfa, vindmyllur, risa, dverga, kónga, prinsa og prinsessur. Hann
var góður sögumaður, og sleppti ekki smáatriðunum, og börnin þroyttust
aldrei á að hlusta á hann. Jafnvel fullorðnir komu til að hlusta. Oft var
það að hinir fullorðnu buðu Naftalí að borða eða gista. Þeir vildu líka
66
á ,9Say/,iá - TÍMARIT ÞÝÐENDA NR. 5 / 2000