Sagnir - 01.06.2016, Page 106

Þessar tölur sýna að á uppgangstímum fyrir hrun jókst straumur útlendinga til
landsins og að þeim hefur fækkað eftir bankahrunið 2008.7 8
Árið 2007 kom út skýrsla frá OECD um fólksflutninga þar sem fram kom að
innflytjendur innan OECD ríkja byggju við meira andnnuleysi en innfæddir, þvl
að þeir hefðu ekki sama aðgang að endurmenntun eða símenntun. I skýrslunni vaí
álitið að ástæðan væri að störf sem údendingar unnu krefðust hvorki menntunar
né sérþekkingar. Reyndar sýna aðrar rannsóknir sem hafa verið gerðar á vegun1
OECD innan Evrópusambandsins, að því betur menntaðir sem údendingar eru
því líldegra er að þeir verði amnnulausir. Skýringin er sú að aðildarríkin viðurkenna
yfirleitt ekki menntun innflytjenda og þar með verða þeir útiiokaðir frá störfúm
á sérsviði sínu. Þeir neyðast því dl að þiggja vinnu sem er minna medn; t.d. g®0
hjúkrunarfræðingur unnið sem sjúkraliði. Hægt er að gera athugasemdir 'áð
notkunina á hugtakinu „at\únnuleysi“ í skýrslunni, þó að údendingur þurfi að taka
vinnu sem krefst minni menntun en hann hefur, merkir það ekki endilega að haon
sé atvinnulaus. í rannsókn sem innanríkisráðuneydð lét gera ásamt Inter Cultural
Iceland, Aðgengi fólks af erlendum uppruna að störfum í samreemi vió menntun á íslenskMH
vinnumarkaði, kom í ljós að 49% údendinga voru í starfi í samræmi við þá menntuo
sem þeir höfðu aflað sér í heimalandi sínu. Allir viðmælendur í skýrslunni áttu
sameiginlegt að hafa lokið einhvers konar prófgráðu frá heimalandi sínu, háskóla'
eða iðnnámi. Sjálfsmynd údendinga og vellíðan hlýtur að eflast ef þeir hafa tækiferl
til að nýta menntun sína og reynslu á íslenskum vinnumarkaði, en það er ekki síður
gott fyrir Islendinga ef reynsla þeirra getur nýst við að byggja upp betra samfélag-
Flesdr þeirra sem komu til íslands á árunum 1995 til 2008 voru karlmeno
sem störfuðu í byggingariðnaðinum. Þúsundir erlendra verkamanna störfuðu við
stóriðjuframkvæmdir á borð við byggingu Kárahnjúkavirkjunar ogálvers á Reyðafirð1
á árunum 2003 til 2008. Á sama dma var hafist handa við stækkun Norðuráls og
byggðar virkjanir á Hellisheiði og á Reykjanesi en þessar framkvæmdir þurftu hka að
stærstum hluta á erlendu vinnuafli að halda. Pólverjar voru og eru langfjölmennast1
erlendi hópurinn á Islandi; þeir telja 40-45% údendinga á vinnumarkaði. Líklegasta
skýringin á því er sú að stjórnendur verktakafyrirtækisins Bechtel, sem byggó*
álverið á Reyðarfirði, leituðu til Póllands efdr starfsmönnum enda höfðu gó*
tengsl skapast við opinbera vinnumiðlunarkerfið og ráðningarskrifstofur þar. Þvl
lá beinast við að leita endurtekið dl Póllands efdr vinnuafli. Á árunum 2006 til
2008 voru karlmenn 65% af öllu erlendu vinnuafli en meðal Pólverja var það hlut'
fall jafnvel hærra, eða 70-75%. Á árunum efdr hrun hefur þetta hlutfall lækkað og
nú hafa konur flutt dl landsins í meira mæli en karlmenn.9 Flestir komu frá Austuf
7 Vef Hagstofa íslands, „Erlendir ríkisborgarar á íslandi“, 2013, http://hagstofa.
is/?PageID=2593&src=https://rannsokn.hagstofa.is/pxis/Dialog/varval.asp?ma=
MAN04001%26ti=Erlendir+r%EDkisborgarar+1950%2D2013%26path=../Database/
mannfjoldi/Rikisfang/%261ang=3%26units=f)%F61di. Sótt í september 2014.
8 Vef Bjarney Friðriksdóttir, Velferðaráðuneytið, Rannsóknarskýrsla InterCulmral Iceland, Aðgetigi
fólks af erlendum uppruna að störfum i samrœmi við menntun á íslenskum vinnumarkaði, janúar 2011, bls. 4-5.
9 Vef Vinnumálastofnun, Dröfn Haraldsdóttir, Gerður Gestsdóttir, Hrafnhildur Tómasdóttir,
106