Skagfirðingabók - 01.01.2011, Page 37

37
ANDRÉS BJÖRNSSON ÚTVARPSSTJÓRI
starfaskipta Andrésar kemur glöggt í
ljós í grein Helga Sæmundssonar á
fimmtugsafmæli hans. Þar segir meðal
annars:
… sinnir hann dyggilega fræði-
mennsku í tómstundum og mun þeg-
ar hafa safnað miklum og forvitnileg-
um fróðleik um ævi og skáldskap
Gríms Thomsens. Er fagnaðarefni að
nú gefst Andrési sýnu betri kostur
þess að helga sig slíkri iðju. Hann er í
hópi ritfærustu Íslendinga og smekk-
vís og vandvirkur fræðimaður. Mun
háskólanum ærinn styrkur að liði
hans. …
Starf hans við ríkisútvarpið var
löngum harla erilsamt, en Andrés
reyndist þar kolskeggur, er aðrir
hugðust þreyta íþróttir gunnars.
Hann ávann sér traust allra. Þó mun
lektorsstarfið ólíkt betur við hæfi
mannsins. Hann valdist að háskólan-
um í sátt og friði, og mig grunar, að
af iðju hans þar verði gifturík saga. Er
vissulega gott að vita slíkan mann á
réttum stað. (Alþbl. 16. mars 1967).
Höfundur þessarar ritsmíðar settist á
nemendabekk hjá Andrési á fyrsta
stig i til BA-prófs í íslensku haustið
1966. Andrés fór yfir Eddukvæði og
Íslendingasögur með okkur. Hann
vandaði undirbúning kennslunnar vel
og hafði skrifaða fyrirlestra. Gerði
hann efninu góð skil eftir því sem föng
voru á við hraða yfirferð. Þá skiluðu
nemendur verkefnum í tímum. Sam-
skipti hans við okkur nemendur voru
góð, en það háði honum í tímum hve
hann bjó við skerta heyrn. Það bagaði
hann verulega að heyrnartaugin var
skemmd og torveldaði honum jafnt
kennslu og fundasetur. En ekki duld-
ist að hann naut sín á ýmsan hátt vel í
kennslunni, hafði mikla þekkingu á
efninu og ást á því sem hvorttveggja
skilaði sér til nemenda.
Haustið 1967 tók hann að sér
kennsl u Steingríms J. Þorsteinssonar
prófessors á cand. mag. stigi, en Stein-
grímur var þá í leyfi og hafði óskað
eindregið eftir að Andrés leysti sig af.
Benti allt til þess að hann ætti farsælan
feril fyrir höndum á kennarastóli, eins
og Helgi Sæmundsson tjáði svo vel í
grein sinni.
En þetta fór á aðra leið. Í september
1967 varð Vilhjálmur Þ. Gíslason út-
varpsstjóri sjötugur og hlaut að láta af
embætti samkvæmt lögum. Staða út-
varpsstjóra var nú auglýst og þegar
umsóknarfrestur rann út kom í ljós að
Andrés Björnsson hafði sótt um hana.
Menntamálaráðherra, Gylfi Þ. Gísla-
son, beið ekki boðanna en lagði fyrir
forseta Íslands að skipa Andrés út-
varps stjóra frá 1. janúar 1968 og var
svo gert skömmu fyrir jól.
Það var mikið rætt í heimspekideild
Háskólans og meðal þeirra sem þekkt u
til Andrésar hvers vegna hann hefði
snúið aftur til útvarpsins eftir svo
skamma veru í háskólakennslunni, þar
sem hann virtist njóta sín og naut al-
menns stuðnings. Fátt varð um svör,
en vafalaust hefur ýmislegt komið til.
Í viðtali Þorgríms Gestssonar við
Andr és í Helgarpóstinum sem oft hef-
ur verið vitnað til ber þetta á góma.
Andrés segist hafa ætlað að vera áfram
við Háskólann: „Ég ákvað að söðla um
og fara að fást við kennslu, en það var
ekki nema til 1968, þegar ég tók við
hér.“ Þorgrímur spyr þá: „Hvers vegna
snerist þér hugur?“ Og Andrés svarar
á sinn hátt: