Skagfirðingabók - 01.01.2011, Page 87
NÁBÝLIÐ VIÐ HÉRAÐSVÖTN
um við fram undir kvöld meðan föt
okkar voru þurrkuð og kvíslin varð
fær, en krapinn rann nokkuð úr er leið
á daginn.
Og þó það hafi oft verið allerfitt að
sinna fénu fram á Borgareyju í hret
veðrum, var ekki síður þörf á vöktun
eða gæslu í miklum flóðum. Austur
bakkarnir svo og nánast öll miðeyjan
gat farið undir vatn. Klapparhólarnir
hér skammt sunnan við kvíslina stóðu
að sjálfsögðu upp úr, svo og sand
börðin við gömlu réttina og mjó
bakk a rönd þar suður fram undir
girðingu, merkjagirðingu milli
Úteyju og Fram eyju. Einnig bakkinn
út frá gömlu réttinni og nokkuð út
með Selflánni.
Mér hefur verið sagt, að í aðdrag
anda mikilla flóða hér áður fyrr hafi
féð verið haft á þeim svæðum sem
líklegt væri að ekki færu undir vatn
og vakað yfir því allan sólarhringinn
og farið á pramma milli þeirra staða,
sem féð var á, til eftirlits. Svo mun
trúlega hafa verið í flóð unum miklu
árin 1925 og 1934. Þau urðu að sjálf
sögðu fyrir mitt minni, en Sveinn
bróðir hef ur sagt mér, að hann muni
eftir því, að Austurkvíslin flæddi yfir
túnið hér rétt norðan við bæjarhólinn
og vestur í Sandinn, trúlega hefur það
verið í flóðinu 1934.
Sveinn var ekki nema fjögurra ára
gamall er flóðið mikla kom 1925 og
ekki líklegt að hann hafi munað svo
glöggt eftir því. En mamma minntist
þess að þá varð mikill vatnsflaumur úr
Austurkvíslinni rétt norðan við íbúð
ar húsið milli Bæjarhóls og Kofaklapp
ar, yfir túnið, vestur í Sandinn. Að
sögn Stefáns Jónssonar á Höskulds
stöðum var þetta mesta vorflóð sem
kom í Héraðsvötn á 20. öld.
Þegar flóðið stóð hvað hæst var svo
ástatt í Eyhildarholti að móðir mín
átti von á barni og fæðingin gat farið
af stað hvenær sem var. Ekki mátti
Horft til Eyhildarholts af Borgareyju norður yfir Suðurkvíslina 31. maí 2005.
Ljósm.: Hjalti Pálsson.
87