Tímarit Máls og menningar - 01.06.2010, Page 85
B a r n a b æ k u r e f t i r h r u n
TMM 2010 · 2 85
Hún uppgötvar að ástæðan fyrir flutningunum er að foreldrar hennar
skulduðu Gullbankanum svo mikið að þau fyrirgerðu rétti sínum til
að búa í gömlu íbúðinni og voru flutt í Gullbúrið til að leika hina full-
komnu hamingjusömu fjölskyldu fyrir framtíðarkaupendur. Þau eiga að
vera lifandi auglýsingar fyrir blokkina. Albertína sjálf spilar þar stóra
rullu en á hverjum degi eftir skóla á hún að klæða sig í ballerínukjól,
mála sig í framan, setja upp hárkollu og leika hamingjusamt barn fyrir
væntanlega íbúðakaupendur:
Bahahhaaarn … Baaaaaarn. Dömur mínar og herrar. Þarna sjáið þið dæmigert
barn í sínu náttúrulega umhverfi. Það hefur allt til alls og skortir ekkert. Það má
segja að svona barn eigi afmæli á hverjum einasta degi.
Ánægjukliður barst frá fólkinu.4
Það er furðuauðvelt að hugsa sér að ef við hefðum haldið áfram í
bankaútrásarbrjálæðinu og gróðahyggjunni hefði það endað einhvern
veginn svona. Söguheimurinn einkennist af gegndarlausri markaðs-
setningu og græðgi. Gullbankinn á allt og þeir sem skulda eru eign
bankans því hann tekur allt sem fólk á. Og auglýsingar dynja alls staðar,
fólk fellur fyrir vörunum og verður að skuldaþrælum. Kunnuglegt, ekki
satt?
En andófsöfl eru á næsta leiti þótt fáir viti af tilvist þeirra. Dag einn
flytur gömul tröllkona inn í íbúðina í Gullbúrinu og í kjölfarið fyllist
íbúðin af forboðnum bókum sem gleðja Albertínu en hún hafði lært að
lesa af sjampóbrúsum á baðherberginu því lestur er ekki lengur kenndur
í skólum. Stuttu síðar hverfa foreldrar Albertínu og hún kemst að því
að mörg barnanna í skólanum eru líka foreldralaus. Gullbankinn tók
foreldrana upp í skuld en þeir eru látnir strita við vaxtaútreikninga,
markaðsmál og fleira á Bankaplánetunni, auglýsingahnetti Gullbankans.
Saman tekst krökkunum og ömmu Huld að komast yfir í bankaplánet-
una, frelsa skuldaþrælana, gera út af við valdagráðuga bankastjórann og
bjarga heimsbyggðinni.
Sagan er oft yfirgengileg, groddaleg og allt að því klúr en aldrei
leiðinleg og stundum falleg. Vísanir í bankaskrímslin er víða að finna.
Skuldaþrælarnir átta sig engan veginn á því að þeir eru ekki frjálsir og
tönnlast á að efla þurfi fjölskyldustefnu bankans. Bankaplánetan er við
það að rekast á jörðina og tortíma henni. Sá kafli nefnist „Hörð lending“
sem því miður er kunnuglegt hugtak. Inni í Bankaplánetunni eru svo
sjö göng sem nefnd eru eftir dauðasyndunum sjö. Hávar bankakall átti
enga alvöru vini en hélt mjög dýrar veislur til að breiða yfir það. Og
hann úðar gulli yfir matinn sinn.