Bibliotheca Arnamagnæana - 01.06.1965, Side 13
punkt, men som først er behandlet i afhandlingens sidste kapitel: spørgs-
målet om, hvorledes slægtskabet mellem Historia Norvegiæ og Ågrip
bør forklares.
Derimod har jeg afstået fra at følge visse spor, som er afdækket i
undersøgelsens løb, og som efter alt at dømme fører frem til en bedre
forståelse af forholdet mellem Kny tlin ga saga og andre islandske konge-
sagaer, især Heimskringla. Ganske vist er der grund til at antage, at en
sådan undersøgelse ville bringe yderligere oplysning om Aris conunga ævi
og således supplere de resultater, der i forvejen er vundet på dette om-
råde; men den ville tillige nødvendiggøre en behandling af adskillige
problemer, som i øvrigt har kunnet lades uomtalt, herunder navnlig
spørgsmål vedrørende den tabte islandske saga om Knud den Store og
dennes kilder, og den ville næppe bidrage til forståelsen af de norske
skrifters kildeforhold. En undersøgelse som den skitserede ville altså falde
udenfor den egentlige ramme for nærværende studier og således udviske
den hovedlinie, som sikkert i forvejen kan være vanskelig nok at følge
gennem vrimlen af detaljer. Af denne grund er den udeladt i denne
sammenhæng, men jeg håber ved anden lejlighed at kunne vende tilbage
til den.
Når målet er en bestemmelse af kildebenyttelse og slægtskabsforhold,
må midlet nødvendigvis blive en række af kritiske detailundersøgelser.
I forhold hertil er fortolkningen af de behandlede skrifters indhold trådt
i anden række, hvad den også måtte gøre alene af den grund, at det
først når de enkelte værkers kildeforhold er klarlagt er muligt at be-
dømme, hvorledes forfatterens personlige synspunkter har præget frem-
stillingen. Helt har jeg dog ikke ment at kunne se bort fra dette vigtige
spørgsmål. De værker, som er centrale i undersøgelsen, er præsenteret
for læseren i en kort indledende omtale — på samme måde som det er
god skik i den norrøne litteratur at præsentere en ny person, før ved-
kommende indtræder i handlingsforløbet — og i visse tilfælde er jeg gået
et skridt videre. Behandlingen af Sæmunds og Aris forfatterskaber mun-
der ud i et forsøg på at bestemme denne ældste norrøne historieskrivnings
ledende synspunkter, og medens min opfattelse af Theodoricus’ værk i
hovedsagen falder sammen med, hvad der er udførligt begrundet af
tidligere forskere, er jeg med hensyn til Historia Norvegiæ og navnlig
med hensyn til Ågrip nået frem til nye resultater, som er sammenfattet
i afhandlingens konklusion. En fortolkning i enkeltheder af de behand-
lede skrifters fremstilling af Norges historie har jeg imidlertid ikke indladt
l3